Εξάρτηση στο μαύρισμα: Όταν το μαύρισμα γίνεται εμμονή

Η εξάρτηση στο μαύρισμα είναι ένα ψυχολογικό πρόβλημα το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένου και του καρκίνου του δέρματος.

Εξάρτηση στο μαύρισμα είναι η παθολογική επιθυμία να γίνετε ή να παραμένετε μαυρισμένοι/ες. Για πολύ καιρό, οι άνθρωποι πίστευαν πως πρόκειται για μια εκκεντρική συμπεριφορά. Για την ακρίβεια, δεν είχε χαρακτηριστεί ως διαταραχή ή εθισμός. Ωστόσο, μια έρευνα από μια ομάδα ειδικών το 2005 άλλαξε αυτή την οπτική.

Σήμερα, οι ειδικοί βλέπουν την εξάρτηση στο μαύρισμα (Tanorexia) ως έναν εθισμό καθώς πληροί όλα τα κριτήρια. Η μελέτη που προαναφέραμε, λέει ότι τα άτομα με αυτή τη συμπεριφορά έχουν, συνήθως, και άλλους εθισμούς, όπως αλκοολισμό.

Μεταγενέστερες μελέτες συνέχισαν στο ίδιο μοτίβο, προσδιορίζοντας τις πιθανές αιτίες αυτού του προβλήματος, για τις οποίες θα σας μιλήσουμε σε αυτό το άρθρο. Γι’ αυτό, αυτή η παθολογική επιθυμία για μαύρισμα δεν είναι, όπως πιστεύαμε προηγουμένως, μια μόδα ή μια αισθητική εμμονή. Πρόκειται για κάτι βαθύτερο.

Τι είναι η εξάρτηση στο μαύρισμα;

Η εξάρτηση στο μαύρισμα αναφέρεται και με τον όρο Tanorexia. Για όσα άτομα υποφέρουν από αυτή, βιώνουν μια έμμονη ανάγκη να έχουν πιο σκούρο τόνο δέρματος. Για να το πετύχουν αυτό, είτε κάνουν ηλιοθεραπεία, είτε περνούν ώρες ολόκληρες στα σολάριουμ. Όμως, δεν ικανοποιούνται ποτέ από τον τόνο του δέρματός τους.

Οι ειδικοί δε συμφωνούν εντελώς για το αν πρόκειται για ανεξάρτητη ψυχιατρική διαταραχή ή αν είναι ένα είδος σωματικής δυσμορφικής διαταραχής (ΣΔΔ). Επίσης, ορισμένοι άνθρωποι πιστεύουν ότι θα πρέπει να θεωρείται σύνδρομο καθώς για ορισμένα μέρη αυτού του προβλήματος δεν έχουμε επαρκείς επιστημονικές αποδείξεις.

Επιπροσθέτως, όσα άτομα υποφέρουν από αυτό το πρόβλημα δε λαμβάνουν υπόψιν τους τις συνέπειες της ηλιακής ή υπεριώδους ακτινοβολίας. Έχουν μια εμμονική ανάγκη για πιο σκούρο χρώμα δέρματος, και οι πιθανές επιπτώσεις στην υγεία δεν τα πείθουν για να σταματήσουν.

Εξάρτηση στο μαύρισμα – Συμπτώματα και αιτίες

Σύμφωνα με τις μελέτες του Feldman et al. από το 2004, η επαναλαμβανόμενη ηλιοθεραπεία ή η έκθεση σε υπεριώδεις ακτίνες, αυξάνει τα επίπεδα χαλάρωσης. Αυτό συμβαίνει επειδή η έκθεση στις υπεριώδεις ακτίνες προκαλεί την απελευθέρωση ενδορφινών και οπιοειδών στο σώμα.

Οι ενδορφίνες είναι χημικές ουσίες του εγκεφάλου οι οποίες καταπραΰνουν τον πόνο και μας κάνουν να αισθανόμαστε καλά. Το σώμα τις εκκρίνει φυσικά, από τον υποθάλαμο και την υπόφυση. Όμως, αυτό συμβαίνει μόνο κάτω από συναισθηματικό ή σωματικό άγχος. Για παράδειγμα, σε καταστάσεις πόνου, έντονης προσπάθειας, ενθουσιασμού, και κατά τον οργασμό.

Αυτό το αίσθημα χαράς αυξάνει τον εθισμό. Ένα άτομο με εξάρτηση στο μαύρισμα βιώνει σύνδρομο στέρησης αν δεν μαυρίσει. Η διαφορά ανάμεσα στα άτομα που τους αρέσει το μαύρισμα και τα άτομα με εξάρτηση είναι ότι τα τελευταία παρουσιάζουν τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Παθολογική επιθυμία για μαύρισμα. Νιώθουν μόνιμα αγανάκτηση επειδή πιστεύουν ότι δεν μαύρισαν αρκετά.
• Έχουν την πεποίθηση ότι ο τόνος του δέρματός τους είναι πιο ανοιχτός απ’ ότι είναι στην πραγματικότητα.
• Θλίψη επειδή νιώθουν ότι χάνουν το μαύρισμά τους.
• Πρόωρη γήρανση του δέρματος.
• Εγκαύματα τα οποία προσπαθούν να καλύψουν με μακιγιάζ.
• Αγχώδη συμπεριφορά.

Τα αποτελέσματα της εξάρτησης στο μαύρισμα

Η έκθεση στον ήλιο μέσα σε λογικά πλαίσια έχει θετική επίδραση στην κατάθλιψη. Επιπλέον, βοηθά στον μεταβολισμό της βιταμίνης D. Παρόλα αυτά, η υπερβολική έκθεση στον ήλιο μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας.

Αρχικά, επιδρά στο δέρμα καθώς επιταχύνει τη γήρανσή του και προκαλεί ξηρότητα. Επίσης, μπορεί να παρουσιαστούν εγκαύματα και διάφορες μορφές καρκίνου. Η υπερβολική έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία προκαλεί βλάβες στα μάτια, ανοσολογικές διαταραχές, ζημιά στο DNA, τον σχηματισμό ελευθέρων ριζών και πολλά άλλα.

Από ψυχολογικής πλευράς, ο εθισμός προκαλεί μεγαλύτερο αίσθημα ανασφάλειας και έλλειψη αυτονομίας. Χειροτερεύει το άγχος, μειώνει την ανεκτικότητα στην απόγνωση, και συχνά βλάπτει τις σχέσεις.

Τι να κάνετε

Πολύ συχνά, τα άτομα με εξάρτηση στο μαύρισμα πιστεύουν ότι δεν έχουν πρόβλημα. Ίσως να ρωτούν συχνά τον/η γιατρό τους για τα ηλιακά εγκαύματα ή άλλα προβλήματα υγείας από αυτά. Ωστόσο, αρνούνται ότι προκλήθηκαν από το μαύρισμα.

Αυτό το πρόβλημα είναι πολύ όμοιο με την ανορεξία. Ένα άτομο με ανορεξία κοιτά στον καθρέφτη και σκέφτεται πως είναι παχύ, ακόμη και αν φαίνονται τα κόκκαλά του. Με την εξάρτηση στο μαύρισμα, το άτομο νομίζει πως είναι ανοιχτόχρωμο, ακόμη και αν είναι μαυρισμένο ή και με εγκαύματα.

Οι άνθρωποι με αυτή την πάθηση θα πρέπει να μιλήσουν με έναν/μία επαγγελματία ψυχικής υγείας ώστε να δουλέψουν πάνω στα αίτια αυτής της συμπεριφοράς. Πολύ συχνά, υπάρχουν προβλήματα αυτοαποδοχής, αλλά μπορείτε να τα αντιμετωπίσετε με τη βοήθεια ειδικών.