7 βλαβερές επιπτώσεις του διαζυγίου στη ζωή των παιδιών

Το διαζύγιο είναι μια απροσδόκητη κατάσταση για τα παιδιά. Είναι μια συγκυρία που αλλάζει εντελώς τη ζωή τους και η όποια συναισθηματική βλάβη προκύψει θα εξαρτηθεί από τον τρόπο με τον οποίο το χειρίζονται και οι δύο γονείς.

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από ψυχολόγο Bernardo Peña.

Τελευταία ενημέρωση: 04 Ιουνίου, 2023

Σε γενικές γραμμές, οι βλαβερές συνέπειες του διαζυγίου είναι συχνά μη αναστρέψιμες, ιδιαίτερα καταστροφικές για τα παιδιά, και εκδηλώνονται ως κακή αυτοεκτίμηση.

Ομοίως, επηρεάζουν και άλλες πτυχές της ζωής τους, όπως τις ακαδημαϊκές σπουδές και, σε ορισμένες περιπτώσεις, την υγεία. Το διαζύγιο είναι κάτι πολύ περισσότερο από τη διάλυση του γάμου. Όταν οι γονείς χωρίζουν, ο κόσμος των παιδιών συχνά καταρρέει.

Ο χωρισμός δημιουργεί μια κατάσταση θλίψης που κάθε μέλος της οικογένειας πρέπει να αντιμετωπίσει. Παρόλο που οι ειδικοί λένε ότι τα παιδιά καταφέρνουν να προσαρμοστούν και να αφομοιωθούν, η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν βγαίνει αλώβητος από το διαζύγιο.

Οι αιτίες του διαζυγίου

Μερικές από τις πιο συνηθισμένες αιτίες του διαζυγίου περιλαμβάνουν:

• Απιστία
• Εθισμοί
• Ενδοοικογενειακή βία (σωματική ή συναισθηματική)
• Ανεπίλυτες διαφορές μεταξύ του ζευγαριού
• Συσσωρευμένες απογοητεύσεις ή προσωπική δυσαρέσκεια
• Ρουτίνα και πλήξη

Πώς μπορεί να εξελιχθεί ένα διαζύγιο

Υπάρχουν δύο τύποι διαδικασιών που χρησιμοποιούνται συνήθως για το διαζύγιο:

1. Με αμοιβαία συμφωνία

Αυτό είναι καλύτερο για τα ζευγάρια που έχουν παιδιά, επειδή έχει μικρότερο αντίκτυπο σε αυτά.

Σε αυτό το είδος χωρισμού, το ζευγάρι επεξεργάζεται τις προστριβές του αρμονικά. Αποφεύγονται οι συνεχείς διαφωνίες που θα μπορούσαν να βλάψουν τα παιδιά, μειώνοντας έτσι τις βλαβερές συνέπειες του διαζυγίου.

2. Διαζύγιο με αντιδικία

Σε αυτή την περίπτωση, ο ένας σύζυγος θα καταθέσει καταγγελία και θα αιτιολογήσει τους λόγους για τους οποίους ζητά το διαζύγιο. Ο άλλος σύζυγος γενικά θα διαφωνήσει με την απόφαση και θα αντιταχθεί ευθέως, δημιουργώντας σύγκρουση.

Όπως μπορείτε να φανταστείτε, είναι πιο πιθανό να υπάρξουν αρνητικές συνέπειες όταν συμβαίνει αυτό.

Οι βλαβερές συνέπειες του διαζυγίου στα παιδιά

Η ικανότητα ενός παιδιού να ξεπεράσει τη ζημιά που προκαλεί το διαζύγιο διαφέρει από περίπτωση σε περίπτωση. Θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τον τρόπο με τον οποίο και οι δύο γονείς χειρίζονται τον χωρισμό.

Παρ’ όλα αυτά, παραθέτουμε ορισμένες συνήθεις βλαβερές συνέπειες του διαζυγίου στα παιδιά:

1. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι μία από τις επιπτώσεις του διαζυγίου στα παιδιά

Ανάλογα με την ηλικία και την ικανότητά τους να αντιμετωπίζουν νέες καταστάσεις, το διαζύγιο μπορεί να αφήσει μεγάλο ή μικρό σημάδι στην αυτοεκτίμηση ενός παιδιού. Κατά τη διάρκεια ενός διαζυγίου το παιδί σας μπορεί να αισθάνεται ότι δεν είναι σημαντικό ή ότι οι γονείς του δεν το λαμβάνουν υπόψη τους στη διαδικασία, σύμφωνα με αυτή τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Apuntes de psicología.

Αυτό συμβαίνει συνήθως επειδή οι γονείς επενδύουν πολύ χρόνο στο διαζύγιο και αυτό αφαιρεί χρόνο από την προσοχή που δίνουν στα παιδιά τους. Εάν χάσει αυτή την αλληλεπίδραση με τον σύζυγο που δεν ζει πλέον στο σπίτι, το παιδί μπορεί να αισθανθεί εγκαταλελειμμένο.

2. Αισθήματα ενοχής

Χρειάζονται αρκετά χρόνια για να ξεπεραστεί η απώλεια του να έχει κανείς και τους δύο γονείς κάτω από την ίδια στέγη. Εάν η επικοινωνία μεταξύ των γονέων είναι κακή, το παιδί μπορεί να πιστέψει ότι είναι υπεύθυνο για τον χωρισμό. Αυτό γίνεται σαφές σε αυτό το άρθρο που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Universitas Psychologica.

Αυτό μπορεί να συμβεί αν και οι δύο γονείς δεν είναι αρκετά ώριμοι για να αντιμετωπίσουν τη σύγκρουση και να αποδεχτούν την ευθύνη τους, ενισχύοντας έτσι το αίσθημα εγκατάλειψης.

Η εμπλοκή των παιδιών σας στο διαζύγιό σας θα τα κάνει μόνο πιο ευάλωτα. Δεν πρέπει ποτέ να βρεθούν στη θέση να πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα στον έναν ή τον άλλο γονέα. Αυτό θα προκαλέσει μόνο μεγαλύτερη συναισθηματική βλάβη. Θα νιώθουν ενοχές ανεξάρτητα από το ποιον θα επιλέξουν.

3. Η κατάθλιψη είναι μία από τις επιπτώσεις του διαζυγίου στα παιδιά

Η απώλεια του τρόπου ζωής και της ευτυχίας που είχαν κάποτε στο σπίτι θα τους δημιουργήσει γενικά αβεβαιότητα. Αν χρειαστεί να μετακομίσουν από το σπίτι, να αλλάξουν σχολείο και να αφήσουν τους φίλους τους, θα ακολουθήσει κατάθλιψη. Χάνουν επίσης την ασφάλεια και την εμπιστοσύνη που είχαν από την αγάπη των γονέων τους μέσα από τις οικογενειακές δραστηριότητες.

Μπορεί επίσης να είναι αναγκασμένα να ζουν μόνο με τον έναν από τους δύο γονείς. Αν ο χρόνος που περνούν με τον άλλο γονέα είναι πολύ λίγος, η στάση τους μπορεί να γίνει από καταθλιπτική έως εχθρική.

Τα παιδιά είναι πιθανό να δυσκολεύονται να αποδεχτούν τον χωρισμό και να επινοούν φαντασιώσεις συμφιλίωσης. Όταν αυτό τελικά δεν συμβαίνει, αυτό μπορεί να αυξήσει την απογοήτευση και την κατάθλιψή τους.

4. Δυσκολίες σε κοινωνικές καταστάσεις

Μια άλλη επιβλαβής επίπτωση του διαζυγίου στη ζωή των παιδιών είναι οι κοινωνικές δυσκολίες. Κατά τη διάρκεια του χωρισμού, το παιδί μπορεί να σκέφτεται μόνο τι συμβαίνει στο σπίτι. Αυτό μπορεί να μειώσει το κίνητρό τους να παίξουν και να αλληλεπιδράσουν με τους φίλους τους.

Οι ακαδημαϊκές επιδόσεις μπορεί επίσης να μειωθούν. Αυτό συμβαίνει επειδή το παιδί μπορεί να ασχολείται τόσο πολύ με την οικογενειακή κατάσταση, ώστε να παραμελεί άλλους τομείς της ζωής του. Τα παιδιά πρέπει να κρατηθούν μακριά από τις προστριβές και το διαζύγιο.

5. Φόβος για το μέλλον

Η μετάβαση από μια κατάσταση οικογενειακής ευτυχίας σε μια κατάσταση χωρισμού μπορεί να αποσταθεροποιήσει τον καθένα. Οτιδήποτε μπορεί να φανταστεί ένα παιδί δεν θα το προετοιμάσει για την απώλεια ενός γονέα. Το διαζύγιο δημιουργεί μια τεράστια αβεβαιότητα για το μέλλον.

Αυτή η εμπειρία μπορεί να τα επηρεάσει στις σχέσεις που θα έχουν στη συνέχεια. Το πιθανότερο είναι ότι θα φοβηθούν να εγκατασταθούν ή να παντρευτούν τα ίδια, ανακαλώντας στη μνήμη τους την εμπειρία του διαζυγίου των γονιών τους.

6. Τα προβλήματα συμπεριφοράς είναι επιπτώσεις του διαζυγίου

Το διαζύγιο θα δημιουργήσει ευερεθιστότητα, δυσκολίες στον ύπνο, μεταβολές στη διατροφή και γενικά ανησυχία. Ο χωρισμός προϋποθέτει αρνητικές επιπτώσεις από την απουσία του πατέρα, οικονομικό άγχος. Επιπλέον, τα αγόρια δυσκολεύονται περισσότερο να ξεπεράσουν αυτού του είδους την κρίση. Έτσι, την εκφράζουν με προβλήματα στο σχολείο.

Ένα άλλο τραύμα που προκαλείται από το διαζύγιο είναι η θραύση των κοινωνικών δικτύων υποστήριξης, καθώς τα παιδιά αναγκάζονται γενικά να μετακομίσουν σε άλλη γειτονιά ή σε άλλο σχολείο, χάνοντας τους φίλους τους.

Επιπλέον, τα παιδιά μπορεί να αναλάβουν ευθύνες που δεν αρμόζουν στην ηλικία ή στο επίπεδο ωριμότητάς τους, όπως η φροντίδα των μικρότερων αδελφών, η υποχρέωση να εκτελούν ορισμένες δουλειές του σπιτιού ή να λειτουργούν ως συναισθηματικό αντίβαρο για έναν από τους γονείς.

7. Ψυχοσωματικές ασθένειες

Οι ψυχοσωματικές ασθένειες συγκαταλέγονται μεταξύ των πολλών ζημιών που προκαλεί το διαζύγιο. Αυτές οφείλονται στα υψηλά επίπεδα άγχους κατά τη διάρκεια της διαδικασίας και στο άγχος για τον νέο και άγνωστο τρόπο ζωής τους.

Οι βλαβερές συνέπειες του διαζυγίου στα παιδιά

Πρώτα απ’ όλα, να σημειωθεί ότι τα διαζύγια πρέπει πάντα να διεξάγονται όσο το δυνατόν πιο πολιτισμένα. Πρέπει να προχωράτε με διακριτικότητα και όσο το δυνατόν πιο φιλικά, ειδικά όταν εμπλέκονται παιδιά.

Να γνωρίζετε ότι δεν εκδηλώνουν όλα τα παιδιά προβλήματα λόγω της νέας οικογενειακής κατάστασης των γονέων τους. Εν προκειμένω, τα σοβαρότερα προβλήματα οφείλονται στην έλλειψη πληροφόρησης και στη μη γνώση του τι πρόκειται να συμβεί.

Οι δυσχέρειες που παρουσιάζουν τα παιδιά των οποίων οι γονείς περνούν τη διαδικασία του διαζυγίου δεν είναι φανταστικές. Αισθάνονται σωματικά άσχημα γι’ αυτό. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, πρέπει να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια για να αντιμετωπίσετε τη συναισθηματική βλάβη που μπορεί να έχει προκαλέσει το διαζύγιό σας στα παιδιά σας και να τα βοηθήσετε να αντιμετωπίσουν τις επερχόμενες αλλαγές.