Παχύ σάλιο: Τι είναι και για ποιον λόγο συμβαίνει
Αν παρατηρήσετε παχύ σάλιο, ίσως οφείλεται σε κάποια ανισορροπία. Το σάλιο είναι απαραίτητο για να λειτουργεί σωστά η στοματική κοιλότητα καθώς διατηρεί υγρούς τους ιστούς και βοηθά στον καθαρισμό του στόματος.
Αρχικά, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι το σάλιο παράγεται από τους σιαλογόνους αδένες. Υπάρχουν διάφορες μορφολογικές αλλαγές στο σάλιο όταν αλλάζουν οι αδένες, ίσως εξαιτίας μιας χημειοθεραπείας και ακτινοβολίας. Έτσι, το σάλιο γίνεται κολλώδες και ιξώδες, άρα και πιο παχύ.
Πέραν από την τυπική ταλαιπωρία, αυτό μπορεί να οδηγήσει και σε προβλήματα με την ομιλία, την κατάποση, ακόμη και με την αναπνοή. Πώς μπορείτε να αντιμετωπίσετε αυτό το πρόβλημα όμως;
Οι αιτίες πίσω από το παχύ σάλιο
Το παχύ σάλιο μπορεί να οφείλεται σε διάφορες παθήσεις όπως:
- Αρτηριακή υπέρταση
- Διαβήτης
- Προβλήματα με τα νεφρά
- Πέτρες ή άλλα εμπόδια στους σιαλογόνους αδένες
- Καρκίνος
- Νόσος του Πάρκινσον
- HIV
- Στοματικές λοιμώξεις
- Εγκεφαλικά
Επίσης, μπορεί να οφείλεται σε ξηροστομία ή ερεθισμό εξαιτίας ορμονικών αλλαγών, ειδικά σε γυναίκες άνω των 40 ετών. Όπως βλέπετε, η γήρανση είναι μια αιτία από μόνη της.
Ακόμη μία πολύ συχνή αιτία είναι οι παρενέργειες των χημειοθεραπειών, των αντιισταμινικών, των αντικαταθλιπτικών, των διουρητικών ή των αναλγητικών.
Τι προβλήματα μπορεί να προκαλέσει;
Όταν το σάλιο είναι πολύ παχύ, επηρεάζει την κατάποση. Τότε, καταλήγετε να ρουφάτε αντί να καταπίνετε εξαιτίας της μειωμένης λίπανσης της στοματικής κοιλότητας. Με τον καιρό, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πνευμονική αναρρόφηση.
Επίσης, το ξηρό και ιξώδες στόμα οδηγεί και σε άσχημη αναπνοή, σε δυσκολία στην κατάποση, στο μάσημα, και την ομιλία. Πέραν αυτών, υπάρχει μια αύξηση στη δημιουργία κοιλοτήτων στα δόντια και προβλημάτων στα ούλα.
Επιπλέον, η γλώσσα ξεραίνεται. Αυτό δεν αλλάζει μόνο την αίσθηση της γεύσης, αλλά δημιουργεί και ρωγμές. Οι πληγές στο στόμα και τα σκασμένα χείλη είναι ιδιαίτερα συχνά επίσης.
Διαβάστε ακόμη: Διαταραχές κατάποσης: τι πρέπει να ξέρετε
Διάγνωση
Υπάρχει τρόπος να αξιολογηθεί η ροή του σάλιου με τη μέτρησή του. Αυτή η εξέταση αξιολογεί την ποσότητα του σάλιου. Οι γιατροί μπορούν να κάνουν βιοψία των σιαλογόνων αδένων επίσης ώστε να τους αναλύσουν και να βρουν αν υπάρχουν παθολογικά προβλήματα.
Αντιμετώπιση
Δεν υπάρχει θεραπεία για τους τραυματισμένους σιαλογόνους αδένες. Όμως, υπάρχουν ορισμένα κόλπα για να αραιώσετε το παχύ σάλιο:
- Αυξήστε την ποσότητα νερού που πίνετε.
- Υγράνετε τα γεύματά σας με σάλτσες, ζωμούς, κ.λπ..
- Χρησιμοποιήστε υγραντήρες χώρου.
- Να κοιμάστε με το κεφάλι σας ανυψωμένο.
- Κάντε γαργάρες.
- Να βουρτσίζετε συχνά να δόντια σας.
- Να μασάτε συχνά τσίχλα.
- Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ και καπνού.
- Μειώστε τα πικάντικα φαγητά.
Οδοντιατρικές θεραπείες για το παχύ σάλιο
Είναι σημαντικό να έχετε στο νου σας τις προϋπάρχουσες ασθένειες ή τα φάρμακα που λαμβάνει κάποιος, μαζί με οποιονδήποτε ψυχολογικό παράγοντα. Σε κάποιες περιπτώσεις, ένας γιατρός ίσως προτείνει διεγερτικά παραγωγής σάλιου ή υποκατάστατα σάλιου όπως ξυλιτόλη, αλόη βέρα, ή φθόριο.
Η σωστή στοματική υγιεινή είναι απαραίτητη για να μετριαστούν τα προβλήματα που δημιουργεί το παχύ σάλιο. Επιπροσθέτως, θα σας βοηθήσει να μειώσετε τη δυσάρεστη αναπνοή που συνοδεύει αυτό το πρόβλημα.
Η ξυλιτόλη επαναμεταλλοποιεί, αποτρέπει τη σήψη των δοντιών, και είναι ένα λιπαντικό. Η αλόη βέρα βοηθά στην επούλωση και έτσι αποτρέπει πληγές και ρωγμές, τόσο στη γλώσσα όσο και στα χείλη. Όπως βλέπετε, αυτά τα υποκατάστατα μπορούν να βελτιώσουν τα συμπτώματά σας.
Τέλος, η στοματική υγιεινή είναι απαραίτητη. Έτσι, θα πρέπει να κάνετε συνήθεια το καλό πλύσιμο των δοντιών με οδοντόβουρτσα και οδοντόκρεμα. Ίσως να θέλετε να χρησιμοποιήσετε και στοματικά διαλύματα, αλλά και λιπαντικά ζελέ καθώς βοηθούν πάρα πολύ τους ασθενείς με αυτό το πρόβλημα.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Falcão, D. P., da Mota, L. M. H., Pires, A. L., & Bezerra, A. C. B. (2013). Sialometry: Aspects of clinical interest. Revista Brasileira de Reumatologia. Elsevier Editora Ltda. https://doi.org/10.1016/j.rbr.2013.03.001.
- Nayak PA, Nayak UA, Khandelwal V. The effect of xylitol on dental caries and oral flora. Clin Cosmet Investig Dent. 2014;6:89–94. Published 2014 Nov 10. doi:10.2147/CCIDE.S55761.
- Rudney, J. D. (2000). Saliva and dental plaque. Advances in Dental Research. https://doi.org/10.1177/08959374000140010401.
- Ligtenberg, A., Liem, E., Brand, H., & Veerman, E. (2016). The Effect of Exercise on Salivary Viscosity. Diagnostics, 6(4), 40. https://doi.org/10.3390/diagnostics6040040.
- Petrušić, N., Posavec, M., Sabol, I., & Mravak Stipetić, M. (2015). The Effect of Tobacco Smoking on Salivation. Acta Stomatologica Croatica, 49(4), 309–315. https://doi.org/10.15644/asc49/4/6.
- Rebolledo C, et al. Sialolitos en conductos y glándulas salivales. Revisión de literatura. Avances en Odontoestomatología 2009;25(6):311-317. Disponible en: https://scielo.isciii.es/pdf/odonto/v25n6/original1.pdf.
- Cersosimo MG, Raina GB, Calandra CR, Pellene A, Gutiérrez C, Micheli FE, Benarroch EE. Dry mouth: an overlooked autonomic symptom of Parkinson’s disease. J Parkinsons Dis. 2011;1(2):169-73. doi: 10.3233/JPD-2011-11021. PMID: 23939300.
- Schiødt M, Dodd CL, Greenspan D, Daniels TE, Chernoff D, Hollander H, Wara D, Greenspan JS. Natural history of HIV-associated salivary gland disease. Oral Surg Oral Med Oral Pathol. 1992 Sep;74(3):326-31. doi: 10.1016/0030-4220(92)90069-3. PMID: 1407995.
- Maciejczyk M, Gerreth P, Zalewska A, Hojan K, Gerreth K. Salivary Gland Dysfunction in Stroke Patients Is Associated with Increased Protein Glycoxidation and Nitrosative Stress. Oxid Med Cell Longev. 2020 Dec 10;2020:6619439. doi: 10.1155/2020/6619439. PMID: 33488927; PMCID: PMC7787773.
- Manley KJ. Saliva composition and upper gastrointestinal symptoms in chronic kidney disease. J Ren Care. 2014 Sep;40(3):172-9. doi: 10.1111/jorc.12062. Epub 2014 Mar 20. PMID: 24650153.
- Chimenos Küstner, E., (2014).Boca seca y boca ardiente. Avances en Odontoestomatología.
Disponible en: https://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0213-12852014000300003 - Mayo Clinic. Síndrome de Sjögren. (2022).
- sreebny, L., Et al., (1992). Xerostomia in Diabetes Mellitus. American Diabetes Association. Disponible en: https://diabetesjournals.org/care/article/15/7/900/17639/Xerostomia-in-Diabetes-Mellitus
- Kawamoto, Makiko, Et al. (2021). Relationship between dry mouth and hypertension. Clinical Oral Investigations. Disponible en:https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33594468/