5 συμβουλές για να βοηθήσετε τα παιδιά να αντέξουν την απογοήτευση
Η ανοχή στην απογοήτευση δεν είναι εύκολη για κανέναν. Όλοι θα θέλαμε τα γεγονότα να είναι υπό τον έλεγχό μας και να συμβαίνουν προς όφελός μας. Απογοητευόμαστε όταν ένα έργο καταρρέει, ένας στόχος δεν επιτυγχάνεται ή μας στερούν κάτι που επιθυμούμε βαθιά. Για τα παιδιά, ωστόσο, είναι πιο περίπλοκο να αντέξουν την απογοήτευση λόγω της γνωστικής τους ανωριμότητας και της έλλειψης πόρων.
Ο εγκέφαλος των παιδιών αναπτύσσεται ακόμη και ορισμένες λειτουργίες, όπως ο έλεγχος των παρορμήσεων, δεν έχουν ακόμη εδραιωθεί πλήρως. Τα παιδιά δεν έχουν την εμπειρία και τα εργαλεία με τα οποία να μπορούν να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους, οπότε είναι πιο εύκολο γι’ αυτά να βγουν εκτός ελέγχου ή να καταρρεύσουν σε ορισμένες καταστάσεις.
Αν θέλετε να βοηθήσετε τα παιδιά να αντέξουν την απογοήτευση, ακολουθούν ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές.
Πώς να βοηθήσετε τα παιδιά να αντέξουν την απογοήτευση;
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το να ανεχόμαστε την απογοήτευση δεν σημαίνει ότι δεν την αισθανόμαστε. Είναι αδύνατο για έναν άνθρωπο (πόσο μάλλον για ένα παιδί) να μην αποθαρρύνεται ή να μην θυμώνει σε κάποιο βαθμό μπροστά στην αποτυχία ή την άρνηση.
Το να προσπαθήσουμε να εξαλείψουμε αυτό το συναίσθημα θα οδηγούσε μόνο στην καταπίεσή του. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να μάθουμε στα μικρά να μην δραματοποιούν και, κυρίως, να ξέρουν πώς να διοχετεύουν αυτό το συναίσθημα. Για να το κάνετε αυτό, μπορείτε να ακολουθήσετε τα παρακάτω βήματα.
1. Αφήστε τα να απογοητευτούν
Για να αποκτήσετε οποιαδήποτε δεξιότητα χρειάζεστε εξάσκηση. Αν δεν επιτρέπετε στα παιδιά σας να απογοητεύονται, δεν θα ξέρουν πώς να αντιμετωπίζουν αυτό το συναίσθημα όταν αυτό εμφανίζεται.
Πολλοί γονείς υπερπροστατεύουν τα παιδιά τους, κάνουν τα πάντα για αυτά και αποφεύγουν κάθε πρόκληση με σκοπό να τα απαλλάξουν από τη δυσφορία. Ωστόσο, είναι σημαντικό να τους επιτρέπετε αυτές τις ευκαιρίες.
Μην κάνετε για το παιδί σας ό,τι μπορεί να κάνει για τον εαυτό του, μην ικανοποιείτε κάθε ιδιοτροπία του και μην ενδίδετε σε κάθε αίτημά του, αν αυτό είναι παράλογο. Μην προσφέρετε ούτε κενούς επαίνους. Αντίθετα, προωθήστε την αυτονομία του, ενθαρρύνετε την προσπάθειά του και θέστε τα όρια που εσείς θεωρείτε υγιή και κατάλληλα, ακόμη και αν αυτά κάνουν το παιδί σας να νιώθει άβολα.
2. Επικυρώστε το συναίσθημά τους για να αντέξουν την απογοήτευση
Ο στόχος δεν είναι να εξαλείψετε ή να καταστείλετε την απογοήτευση. Το παιδί σας θα τη νιώσει σε πολλές περιπτώσεις και θα χρειαστεί να το συνοδεύσετε στη δυσφορία του, να το βοηθήσετε να καταλάβει και να ονομάσει αυτό που του συμβαίνει.
Για παράδειγμα, φανταστείτε ότι το παιδί παίζει με ένα γυάλινο αντικείμενο και του το παίρνετε για να μην χτυπήσει. Αυτό είναι πιθανό να προκαλέσει ένα ξέσπασμα θυμού και είναι φυσικό.
Μπορείτε να στηρίξετε το παιδί αυτή τη στιγμή παραμένοντας ήρεμοι και χρησιμοποιώντας φράσεις όπως “Ξέρω ότι είσαι θυμωμένος γιατί ήθελες να παίξεις με αυτό το όμορφο αντικείμενο, αλλά δεν μπορείς γιατί είναι επικίνδυνο και θα μπορούσες να χτυπήσεις”. Μην το μαλώνετε και μην το τιμωρείτε επειδή εκφράζει τη διαφωνία του. Αφήστε το να νιώσει και βοηθήστε το να καταλάβει και να διοχετεύσει αυτά που νιώθει.
Διαβάστε επίσης: Ακολουθήστε τη δική σας ευτυχία, όχι αυτή που λένε οι άλλοι
3. Ενθαρρύνετε μια ενεργή και θετική στάση
Η ανοχή στην απογοήτευση δεν σημαίνει παραίτηση. Αυτές οι δύσκολες στιγμές είναι ιδανικές για να ενθαρρύνετε τα παιδιά να υιοθετήσουν μια ενεργή στάση απέναντι στις περιστάσεις.
Για παράδειγμα, αν έχει χάσει σε ένα αγώνισμα, ενθαρρύνετέ το να αναρωτηθεί , “Τι μπορώ να κάνω διαφορετικά για να έχω καλύτερα αποτελέσματα την επόμενη φορά;”
Είναι επίσης μια ευκαιρία να μάθει να διαπραγματεύεται. Για παράδειγμα, αν το παιδί σας θέλει να πάει σινεμά, αλλά εσείς του έχετε πει όχι επειδή πρέπει να τελειώσετε τις δουλειές του σπιτιού, μπορεί να προσφερθεί να σας βοηθήσει σε αυτές, ώστε να είστε ελεύθεροι νωρίτερα.
Αυτό ενθαρρύνει μια νοοτροπία ανάπτυξης (όπου το παιδί καταλαβαίνει ότι μπορεί να βελτιωθεί, να μάθει και να ευδοκιμήσει), αντί για μια σταθερή νοοτροπία (όπου υποθέτει ότι οι δυνατότητές του είναι περιορισμένες και δεν μπορεί να κάνει τίποτα γι’ αυτό).
4. Διδάξτε εργαλεία συναισθηματικής ρύθμισης
Τα παιδιά που δυσκολεύονται να ανεχτούν την απογοήτευση μπορεί να αντιδράσουν με θυμό, ανεξέλεγκτο κλάμα ή και επιθετικότητα. Αυτό συμβαίνει επειδή δεν μπορούν να ρυθμίσουν τα συναισθήματά τους ή να μειώσουν τη διέγερσή τους.
Μπορείτε να προσφέρετε στο παιδί σας ορισμένα εργαλεία για να τα χρησιμοποιεί κατά τη διάρκεια αυτών των δύσκολων στιγμών. Για παράδειγμα, διδάξτε τους απλές ασκήσεις αναπνοής ή δημιουργήστε μια ασφαλή γωνιά στο σπίτι όπου μπορούν να πηγαίνουν για να ηρεμήσουν.
5. Θέστε αυστηρούς στόχους και ενθαρρύνετε την επιμονή
Τέλος, για να βοηθήσετε τα παιδιά να ανεχθούν την απογοήτευση, είναι σημαντικό να βρείτε μια ισορροπία. Αν είμαστε υπερβολικά αυταρχικοί, ασκώντας τους πάντα κριτική και απαιτώντας πάρα πολλά, δημιουργούμε φόβο, δυσφορία και αποθάρρυνση. Αντίθετα, αν είμαστε πολύ επιεικείς, δεν τα αφήνουμε να μάθουν.
Το κλειδί είναι να θέτουμε μαθησιακούς στόχους προσαρμοσμένους στην ηλικία και τις ικανότητές τους, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν και να επιτύχουν, ακόμη και αν χρειάζονται επιμονή και πολλές προσπάθειες. Η ανάθεση ευθυνών στο σπίτι και η δημιουργία καλλιτεχνικών ή δημιουργικών έργων με τα παιδιά είναι δύο καλοί τρόποι για να τους δώσουμε την ευκαιρία να ανεχθούν τα λάθη και τις απογοητεύσεις.
Βοηθήστε να παιδιά να αντέξουν την απογοήτευση
Αυτό είναι ένα από τα βασικά μαθήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουν όλοι οι γονείς μικρών παιδιών. Τα παιδιά σας πρέπει να μάθουν να διαχειρίζονται την απογοήτευση για να μπορούν να ανταπεξέλθουν στη ζωή.
Το σχολείο, οι προσωπικές σχέσεις, τα χόμπι, η εργασία… όλοι οι τομείς μας παρουσιάζουν προκλήσεις και δεν θα τις αντιμετωπίσουμε πάντα εύκολα. Πρέπει να είναι προετοιμασμένα να αντιμετωπίζουν τις αναποδιές και να αλλάζουν κατεύθυνση χωρίς να βυθίζονται συναισθηματικά. Τι καλύτερο από το να μάθει τα καλύτερα εργαλεία από εσάς στο ασφαλές περιβάλλον που είναι το σπίτι;
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Hochanadel, A., & Finamore, D. (2015). Fixed And Growth Mindset In Education And How Grit Helps Students Persist In The Face Of Adversity. Journal of International Education Research (JIER), 11(1), 47–50. https://doi.org/10.19030/jier.v11i1.9099
- Klenberg, L., Korkman, M., & Lahti-Nuuttila, P. (2001). Differential development of attention and executive functions in 3-to 12-year-old Finnish children. Developmental neuropsychology, 20(1), 407-428.
- Thompson, C. (2021). The Impact of a Classroom Calm Down Corner in a Primary Classroom. NWCommons. Recuperado 2022, de https://nwcommons.nwciowa.edu/education_masters/302/