Τι είναι η υποπλασία της αδαμαντίνης και πώς αντιμετωπίζεται;

Η υποπλασία της αδαμαντίνης είναι μια αλλοίωση της ανάπτυξης του ιστού που καλύπτει και προστατεύει τα δόντια. Εδώ, θα σας πούμε πώς εκδηλώνεται, τις επιπλοκές της, τις αιτίες, και τις θεραπευτικές επιλογές.

Η υποπλασία της αδαμαντίνης είναι η αποδυνάμωση αυτού του σημαντικού ιστού των δοντιών. Αυτή η αλλοίωση της προστατευτικής επικάλυψης των δοντιών μπορεί να προκαλέσει πολλά προβλήματα στα άτομα που υποφέρουν από αυτή.

Η αδαμαντίνη (σμάλτο) των δοντιών είναι ο πιο επιφανειακός και εξωτερικός ιστός των δοντιών και αποτελείται από μέταλλα κατά κύριο λόγο. Είναι κατασκευασμένη από μια ομάδα κρυστάλλων ασβεστίου που ονομάζεται υδροξυαπατίτη, το πιο σκληρό και πιο ανθεκτικό υλικό στο σώμα. Η λειτουργία του είναι να καλύπτει και να προστατεύει τα δόντια.

Αν αυτή η δομή είναι ανεπαρκής ή αποδυναμωμένη, ίσως ήρθατε αντιμέτωποι με την υποπλασία της αδαμαντίνης. Σε αυτό το άρθρο, θα σας πούμε τι είναι αυτή η αλλοίωση των δοντιών, πώς προκαλείται, και ποιες επιπλοκές μπορεί να προκαλέσει. Επίσης, θα σας πούμε τι να κάνετε αν υποφέρετε από αυτή.

Τι είναι η υποπλασία της αδαμαντίνης;

Η υποπλασία της αδαμαντίνης είναι μια πάθηση του ιστού των δοντιών η οποία σχετίζεται με τη λανθασμένη ανάπτυξη. Γενικά, προκαλείται κατά τον σχηματισμό των δοντιών.

Το αποτέλεσμα είναι ένα δόντι με ανεπάρκεια αδαμαντίνης ή κακής ποιότητας. Ορισμένες φορές, η εκδήλωση της πάθησης δεν μπορεί να παρατηρηθεί εύκολα και είναι σχεδόν ανεπαίσθητη.

Ωστόσο, άλλες φορές, είναι πολύ πιο έκδηλη. Μπορεί να εκδηλωθεί ως άσπρα σημάδια ή στίγματα, γραμμές, βαθουλώματα, αυλάκια, ή φθορά στο σχήμα και την υφή των δοντιών. Η επιφάνεια δείχνει σκληρή και τα προβλήματα που αναφέραμε παραπάνω εμφανίζονται με καφέ ή κίτρινο χρώμα. Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, υπάρχει πλήρης απώλεια της αδαμαντίνης και τα δόντια είναι μικρότερα και παραμορφωμένα.

Όπως αναφέραμε ήδη, η αδαμαντίνη είναι υπεύθυνη για την κάλυψη και την προστασία των δοντιών. Όταν είναι ανεπαρκής ή έχει υποστεί βλάβη αυτός ο ιστός, τα εσωτερικά και λιγότερο σκληρά στρώματα του δοντιού μπορούν να εκτεθούν.

Αυτό οδηγεί στις ακόλουθες επιπλοκές:

• Πόνο
• Ευαισθησία στο κρύο, τη ζέστη, και στα γλυκά
• Αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης κοιλοτήτων
• Άσχημο χαμόγελο

Αιτίες και σχετικές παθήσεις

Πολύ συχνά είναι δύσκολος ο προσδιορισμός της αιτίας της υποπλασίας της αδαμαντίνης. Όπως αναφέραμε ήδη, το πρόβλημα εκδηλώνεται κατά την ανάπτυξη και τον σχηματισμό του δοντιού, αλλά γίνεται πιο έκδηλο όταν εμφανίζεται το δόντι στο στόμα.

Συνήθως οφείλεται σε καταστάσεις ή συνθήκες που διευκολύνουν την εμφάνισή της και που προκαλούνται κατά την κύηση ή την παιδική ηλικία. Παρακάτω, θα σας αναφέρουμε με λεπτομέρειες ορισμένες από τις συνθήκες που διευκολύνουν την υποπλασία της αδαμαντίνης.

Υποπλασία της αδαμαντίνης – Προβλήματα στην εγκυμοσύνη

Τα δόντια μας αρχίζουν να σχηματίζονται ήδη από τη μήτρα της μητέρας μας. Μαζεύονται τα μέταλλα ασβεστίου, και έτσι σχηματίζουν αυτό που στη συνέχεια θα γίνει η κορυφή των μελλοντικών δοντιών.

Οποιοσδήποτε παράγοντας επηρεάζει την εγκυμοσύνη μπορεί να έχει επιπτώσεις στην ανάπτυξη της αδαμαντίνης, στο σταμάτημα ή την επιβράδυνση του σχηματισμού της. Έτσι, μια μητρική ασθένεια, ένας υψηλός πυρετός, μία λοίμωξη κατά την εγκυμοσύνη, η λήψη ορισμένων φαρμάκων, ο εθισμός στα ναρκωτικά, ή διατροφικές ανεπάρκειες, μπορούν να προκαλέσουν υποπλασία της αδαμαντίνης στο μωρό που αναπτύσσεται.

Προβλήματα στην παιδική ηλικία

Όπως συμβαίνει στη μήτρα, έτσι και στα πρώτα χρόνια ζωής ενός ατόμου, τα δόντια συνεχίζουν να σχηματίζονται. Οποιοδήποτε βλαβερό περιστατικό συμβεί σε αυτή την περίοδο μπορεί να επηρεάσει τα κύτταρα που σχηματίζουν την αδαμαντίνη και να προκαλέσουν υποπλασία.

Οι βλαβερές καταστάσεις που μπορούν να συμβούν στην παιδική ηλικία περιλαμβάνουν την πρόωρη γέννηση, το χαμηλό βάρος κατά τη γέννα, τον υποσιτισμό, την ανεπάρκεια βιταμινών, τις λοιμώξεις, τις συστημικές ασθένειες, τη χρήση ορισμένων φαρμάκων, και τον πολύ υψηλό πυρετό.

Το τραύμα στην παιδική ηλικία είναι μια πολύ συχνή αιτία πρόκλησης υποπλασίας της αδαμαντίνης. Γενικά, αυτό που συμβαίνει είναι πως το χτύπημα επηρεάζει τα δόντια του μωρού και τραυματίζει το μόνιμο δόντι που βρίσκεται από κάτω μέρος της ρίζας του.

Κληρονομικότητα

Υπάρχουν κληρονομικά μοτίβα που μπορούν να επηρεάσουν τον σχηματισμό των δοντιών. Ορισμένα ελαττώματα προκαλούνται σε μια μικρή περιοχή ενός μόνο δοντιού. Όμως, ίσως υπάρξουν και πιο σοβαρές περιπτώσεις που περιλαμβάνουν αρκετά οδοντικά στοιχεία.

Η υποπλασία της αδαμαντίνης γενετικής προέλευσης είναι συχνά μια ακόμη εκδήλωση ενός πολύπλοκου συνδρόμου με επιπλέον σημάδια στο υπόλοιπο σώμα.

Άλλες επίκτητες αιτίες υποπλασίας της αδαμαντίνης

Η απώλεια και η φθορά της αδαμαντίνης μπορούν να προκληθούν από τη δράση εξωτερικών παραγόντων στις επιφάνειες των δοντιών. Αυτό μειώνει την ποιότητα και το πάχος του ιστού, εκθέτοντας τα πιο μαλακά και βαθιά στρώματα.

Παρότι δεν πρόκειται για αναπτυξιακό ελάττωμα, όπως η ίδια η υποπλασία, προκαλεί τις ίδιες αλλοιώσεις που χαρακτηρίζουν αυτήν την πάθηση.

Εδώ έχουμε ορισμένες σχετικές καταστάσεις:

• Διάβρωση των δοντιών: Η έκθεση της επιφάνειας των δοντιών σε όξινες τροφές, ξίδι, αναψυκτικά, και εσπεριδοειδή φρούτα, καταστρέφει συχνά και ανεπανόρθωτα την αδαμαντίνη. Αιτία αυτού του προβλήματος μπορεί να είναι και η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.
• Βρουξισμός: Το τρίξιμο των δοντιών φθείρει τα δόντια, εκθέτοντας τα εσωτερικά στρώματα.
• Τραύμα: Τα χτυπήματα στο στόμα μπορούν να προκαλέσουν μικρές πληγές, όπως σπασίματα στην αδαμαντίνη.
• Πιο τραυματικές πρακτικές υγιεινής: Το βούρτσισμα με πολύ γρήγορες κινήσεις, με πολλή δύναμη, ή με σκληρές βούρτσες, φθείρει συχνά την προστατευτική αδαμαντίνη.

Διαθέσιμες θεραπείες για την υποπλασία της αδαμαντίνης

Μέχρι στιγμής, υπάρχουν αρκετές θεραπευτικές επιλογές για την επίλυση αυτού του προβλήματος. Η επιλογή θα εξαρτηθεί από την κάθε περίπτωση, ανάλογα με τον βαθμό εμπλοκής του οδοντικού στοιχείου και τις ανάγκες του ασθενή.

Είναι απαραίτητη η αξιολόγηση και ο σχολαστικός έλεγχος από έναν οδοντίατρο. Παρακάτω θα εξηγήσουμε τις συχνότερες από τις διαθέσιμες επιλογές.

Λεύκανση δοντιών

Πρόκειται για μια βολική θεραπεία όταν η υποπλασία της αδαμαντίνης εμφανίζεται υπό τη μορφή λευκών λεκέδων. Η λεύκανση των δοντιών εξισορροπεί τους τόνους, πετυχαίνοντας έτσι ένα πιο ενιαίο χρώμα σε όλα τα δόντια.

Μέσα από τη χρήση συγκεκριμένων χημικών ουσιών που εφαρμόζονται πάνω στις επιφάνειες των δοντιών, είναι δυνατή η λεύκανσή τους. Η θεραπεία μπορεί να γίνει στο ιατρείο του οδοντιάτρου, στο σπίτι με τις ενδείξεις του οδοντιάτρου, ή με συνδυασμό αυτών των δύο μεθόδων.

Οδοντική μικροαπόξεση και γεμίσματα ρητίνης

Αυτή είναι μια χρήσιμη θεραπεία όταν η υποπλασία της αδαμαντίνης παρουσιάζεται υπό τη μορφή σοβαρών λεκέδων. Εδώ περιλαμβάνεται η λείανση της τραυματισμένης περιοχής ώστε να φύγει εντελώς ο λεκές.

Έπειτα, ο επαγγελματίας θα πρέπει να γεμίσει το σημείο με μια σύνθεση ίδιου χρώματος με του οδοντικού στοιχείου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο οδοντίατρος ίσως εκτελέσει αυτή τη μανούβρα με περιστροφικά όργανα, όμως κάποιες φορές δεν είναι απαραίτητο αυτό και απαιτείται μόνο υδροχλωρικό οξύ.

Υποπλασία της αδαμαντίνης – Οδοντικό σφράγισμα

Το οδοντικό σφράγισμα αποτελείται από την τοποθέτηση ενός υγρού ρητινώδους υλικού πάνω από τα αυλάκια, τα βαθουλώματα, ή τις κηλίδες όπου εμφανίζεται η υποπλασία της αδαμαντίνης. Αυτό το γέμισμα σκληραίνει στη συνέχεια με τη βοήθεια ενός ειδικού φωτός. Τέλος, ο επαγγελματίας λειαίνει την περιοχή για καλύτερο αποτέλεσμα.

Γενικά, χρησιμεύει όταν οι ατέλειες είναι μικρές και επιφανειακές. Έτσι προστατεύεται το οδοντικό στοιχείο και μειώνεται η κατακράτηση της βακτηριακής πλάκας και ο κίνδυνος εμφάνισης κοιλοτήτων στην περιοχή.

Οδοντικό επίχρισμα ή κορώνα

Ο οδοντίατρός σας ίσως λάβει υπόψιν του αυτή την επιλογή σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις, όπου η επηρεασμένη περιοχή είναι πολύ μεγάλη. Τα επιχρίσματα ή οι κορώνες μπορούν να καλύψουν τους πολύ παρατηρήσιμους λεκέδες, τις σκληρές επιφάνειες, και τα δύσμορφα δόντια.

Ο επαγγελματίας τα τοποθετεί στο πρόσθιο μέρος του δοντιού, μετά από προηγούμενη φθορά. Αποτελούνται από πορσελάνη ή μια μείξη.

Οι κορώνες, από την άλλη, καλύπτουν ολόκληρο το δόντι, όπως μια θήκη. Σε αυτή την περίπτωση, ο οδοντίατρος θα πρέπει να τρίψει το δόντι για να τοποθετήσει την κορώνα, η φθορά είναι μεγαλύτερη απ’ ό,τι με το επίχρισμα. Αυτές αποτελούνται από πορσελάνη, μέταλλο, ή ζιρκόνιο.

Η κατασκευή τους λαμβάνει υπόψη το χρώμα, το σχήμα, και το μέγεθος του δοντιού, παραμετροποιώντας τα για κάθε κλινική περίπτωση.

Οδοντικά εμφυτεύματα ή γέφυρες

Υπάρχουν σπάνιες και ακραίες περιπτώσεις για τις οποίες θα πρέπει να καταφύγουμε σε προσθήκες. Αυτές είναι οι περιπτώσεις όπου η φθορά είναι τέτοια όπου έχει μείνει μια μικρή ποσότητα δοντιού και η καλύτερη επιλογή είναι η αφαίρεσή του και η αντικατάστασή του από ένα τεχνητό.

Ανάλογα με τις δυνατότητες και την κατάσταση του ασθενή, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα εμφύτευμα ή μια γέφυρα για το χαμένο δόντι.

Συστάσεις για τη φροντίδα της αδαμαντίνης και την αποτροπή της υποπλασίας της

Η υποπλασία της αδαμαντίνης δεν αποτρέπεται συνήθως. Όμως, η φροντίδα των δοντιών είναι απαραίτητη για την αποτροπή άλλων παθολογιών, όπως είναι οι κοιλότητες, ώστε να μην σχηματιστούν πάνω σε αυτήν τη δυσμορφία.

Όπως είπαμε προηγουμένως, ο ιστός καλύπτει και προστατεύει τα εσωτερικά τμήματα των δοντιών και αν υποστεί ζημιά τότε δε μπορεί ν’ αναγεννηθεί. Εδώ, έχουμε ορισμένες καλές συνήθειες που θα σας επιτρέψουν να φροντίσετε αυτό το σημαντικό υλικό:

• Τροφές: Η κατανάλωση πολύ όξινων, σκληρών τροφών, ή τροφών με πολλή ζάχαρη, θα πρέπει να μειωθεί. Είναι σημαντικό να μειώσετε την πρόσληψη αναψυκτικών, ξιδιού, μηλίτη, και εσπεριδοειδών φρούτων.
• Οδοντική υγιεινή: Το βούρτσισμα των δοντιών τρεις φορές την ημέρα με οδοντόκρεμα που περιέχει φθόριο είναι ζωτικής σημασίας για να μη σχηματιστεί βακτηριακή πλάκα. Οι κινήσεις θα πρέπει να είναι ήπιες, και θα πρέπει να φτάνουν όλες τις πλευρές των δοντιών. Η χρήση οδοντικού νήματος και στοματικών διαλυμάτων είναι επίσης απαραίτητη.
• Τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο: Η επίσκεψη στον οδοντίατρο κάθε εξάμηνο επιτρέπει την έγκαιρη ανίχνευση και αντιμετώπιση προβλημάτων. Επιπλέον, οι καθαρισμοί στο ιατρείο και οι θεραπείες με φθόριο προστατεύουν την αδαμαντίνη.
• Χρήση φθορίου: Το φθόριο δίνει πρόσθετη προστασία στην αδαμαντίνη. Ο οδοντίατρός σας ίσως σας ζητήσει τη χρήση ειδικής οδοντόκρεμας ή ειδικού φθοριούχου διαλύματος για την καλύτερη φροντίδα των δοντιών σας.

Αυτά τα βασικά βήματα κάνουν πολλά παραπάνω από την προστασία της αδαμαντίνης των δοντιών σας. Με αυτά, μπορείτε ν’ αποφύγετε πολλά προβλήματα με το στόμα και να φροντίσετε το χαμόγελό σας.

Τώρα γνωρίζετε πώς είναι η υποπλασία της αδαμαντίνης. Έτσι, αν υποψιάζεστε ότι εσείς ή κάποιος γνωστός σας την έχει, καλό θα ήταν να επισκεφθείτε άμεσα τον οδοντίατρό σας, ή να προτείνετε την επίσκεψη σε έναν. Ο επαγγελματίας θα μπορέσει να σας βοηθήσει να επιλύσετε αυτό το πρόβλημα.