Οι ασθένειες που προκαλούν οι ανεπάρκειες σε βιταμίνες

Οι βιταμίνες είναι απαραίτητα συμπλέγματα για τις λειτουργίες του σώματος. Έτσι, οι ανεπάρκειες σε αυτές μπορούν να οδηγήσουν σε ασθένειες. Σε αυτό το άρθρο, θα σας μιλήσουμε για ορισμένες από τις ασθένειες που προκαλούν οι ανεπάρκειες σε βιταμίνες.

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από διατροφολόγο Florencia Villafañe.

Τελευταία ενημέρωση: 26 Οκτωβρίου, 2022

Η έλλειψη επαρκών ποσοτήτων θρεπτικών ουσιών μπορεί να οδηγήσει σε ασθένειες που προκαλούν οι ανεπάρκειες σε βιταμίνες. Αυτό συμβαίνει επειδή οι βιταμίνες είναι απαραίτητες μικροθρεπτικές ουσίες οι οποίες βρίσκονται σε πολλές διαφορετικές τροφές τις οποίες καταναλώνουμε συχνά, αλλά σε μικρές ποσότητες.

Μέχρι πριν λίγα χρόνια, οι ειδικοί μιλούσαν για τις επιπτώσεις της μη κατανάλωσης ορισμένων τροφών. Ωστόσο, αργότερα ανακάλυψαν ότι, στην πραγματικότητα, για να παραμείνουμε υγιείς, το σημαντικό πράγμα είναι το είδος των ουσιών που περιέχουν. Τι συμβαίνει αν δεν περιέχουν αρκετές βιταμίνες;

Ασθένειες που προκαλούν οι ανεπάρκειες σε βιταμίνες

Συνολικά υπάρχουν 13 τύποι βιταμινών. Όλοι τους ανταποκρίνονται σε μία ομάδα οργανικών συμπλεγμάτων τα οποία λειτουργούν μαζί με τα ένζυμα και αποτελούν μέρος των διεργασιών του μεταβολισμού. Παρότι θεωρούνται μικροθρεπτικές ουσίες, είναι ζωτικό κομμάτι της διατροφής.

Όταν υπάρχει μια ανεπάρκεια βιταμίνης και παραμένει για μέσο ή μεγάλο διάστημα, τότε είναι μεγάλες οι πιθανότητες ανάπτυξης κάποιων ασθενειών. Ποιων όμως; Παρακάτω, θα δούμε λεπτομερώς τις πιο σχετικές.

Διαταραχές όρασης και βιταμίνη Α

Η ανεπάρκεια βιταμίνης Α σχετίζεται με τα προβλήματα όρασης. Συγκεκριμένα, προκαλεί ξηρότητα στα μάτια ή ξηροφθαλμία, η οποία εξελίσσεται σε νυχτερινή τύφλωση με την πάροδο του χρόνου.

Έτσι, προς αποφυγή επιπλοκών, θα πρέπει να τρώτε τροφές που την περιέχουν, όπως καροτενοειδή. Συνήθως, μπορείτε να βρείτε βιταμίνη Α στα ακόλουθα τρόφιμα:

• Αβγά
• Γάλα
• Ψάρια, όπως στον σολομό
• Συκώτι
• Πράσινα φυλλώδη λαχανικά
• Μάνγκο
• Παπάγια
• Ντομάτες
• Καρότα
• Κολοκύθα
• Καλαμπόκι

Η ημερήσια συνιστώμενη ποσότητα πρόσληψης βιταμίνης Α εξαρτάται από την ηλικία και το φύλο. Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο για την Υγεία, για τους ενήλικες απαιτούνται 900 μg για τους άνδρες και 700 για τις γυναίκες.

Ανεπάρκειες σε βιταμίνες – Ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 και αναιμία

Μία ανεπάρκεια βιταμίνη Β12 ή κοβαλαμίνης προκαλεί έναν τύπο αναιμίας γνωστό ως κακοήθη αναιμία. Αυτή η ουσία περιέχει κοβάλτιο, ένα απαραίτητο μέταλλο για την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων.

Καθώς το κοβάλτιο συντίθεται μόνο από βακτήρια, η λήψη του στους ανθρώπους μπορεί να γίνει μόνο μέσα από την κατανάλωση τροφών ζωικής προέλευσης. Έτσι, τα άτομα που ακολουθούν μία βέγκαν ή χορτοφαγική διατροφή είναι πιθανό να υποφέρουν από αυτό το πρόβλημα.

Σύμφωνα με φορείς όπως το Εθνικό Ινστιτούτο για την Υγεία, η μέση ημερήσια συνιστώμενη ποσότητα κοβαλαμίνης για τους ενήλικες είναι 2,4 μg την ημέρα. Μπορείτε να τη λάβετε μέσω συμπληρωμάτων, ειδικά αν ακολουθείτε διατροφή με βάση τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης.

Δερματολογικά προβλήματα και ανεπάρκεια βιταμίνης C

Στα πρώιμα στάδια, η ανεπάρκεια βιταμίνης C μπορεί να οδηγήσει στο μάτωμα των ούλων και την αργή επούλωση των πληγών. Όμως, πολλά χρόνια πριν, οι ειδικοί ανακάλυψαν ότι, σε παρατεταμένες περιόδους, μπορεί να προκαλέσει σκορβούτο.

Πέραν των συμπτωμάτων που αναφέραμε, η πάθηση προκαλεί κόπωση, πόνο στις αρθρώσεις, και δερματολογικά προβλήματα. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), η ανεπάρκεια γίνεται όλο και λιγότερο συχνή από τότε που ανακάλυψαν τη σπουδαιότητα αυτής της ουσίας οι ειδικοί.

Κάποιες τροφές που περιέχουν βιταμίνη C είναι τα εσπεριδοειδή φρούτα, τα ακτινίδια, και οι πιπεριές. Ωστόσο, θα πρέπει να θυμάστε ότι το μαγείρεμα ή η έκθεση τους σε καλοκαιρινές θερμοκρασίες μπορούν να προκαλέσουν την απώλεια της βιταμίνης. Μια ασφαλής επιλογή είναι να εισάγετε στη διατροφή σας συμπληρώματα.

Νευρολογικές διαταραχές και φυλλικό οξύ

Αρκετές μελέτες αναφέρουν ότι η πρόσληψη φυλλικού οξέος (βιταμίνης Β9) από έγκυες γυναίκες αποτρέπει τις νευρολογικές διαταραχές στο έμβρυο. Επιπλέον, τα συμπληρώματα διατροφής φυλλικού οξέος φαίνεται να έχουν ωφέλιμη επίδραση, όπως για παράδειγμα αποτρέπουν τη συγγενή καρδιοπάθεια και τη χειλεοσχιστία.

Οι κύριες πηγές φυλλικού οξέος είναι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, το συκώτι, και τα νεφρά. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, όλες οι γυναίκες, από τη στιγμή που ξεκινούν τις προσπάθειες σύλληψης μέχρι την 12η εβδομάδα της κύησης, θα πρέπει να λαμβάνουν 400 μg την ημέρα.

Ευθραυστότητα των οστών εξαιτίας της ανεπάρκειας βιταμίνης D

Μία από τις λειτουργίες της βιταμίνης D είναι να διατηρεί υγιή τα οστά μέσα από τη σωστή απορρόφηση ασβεστίου. Αν δε λαμβάνετε επαρκείς ποσότητες βιταμίνης D ίσως εμφανιστούν ασθένειες όπως ραχίτιδα και οστεομαλακία.

Στους ανθρώπους, αυτή η βιταμίνη συντίθεται όταν το δέρμα εκτίθεται στις υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου. Ομοίως, μπορείτε να τη λάβετε από τροφές ζωικής προέλευσης, όπως αβγά, γάλα, και κρέας, αλλά μόνο 10% περίπου.

Τι πρέπει να θυμάστε για τις ασθένειες που προκαλούν οι ανεπάρκειες σε βιταμίνες

Εν ολίγοις, αν έχετε μια ισορροπημένη διατροφή, είναι δύσκολο να υποφέρετε από ανεπάρκεια βιταμινών. Παρόλα αυτά, ίσως υπάρξουν περιπτώσεις όπου θα πρέπει ν’ αυξηθεί το ποσοστό ημερήσιας πρόσληψης, όπως κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή αν υποφέρετε από κάποια ασθένεια ή διαταραχή.

Σε τέτοια περίπτωση, είναι σημαντικό να προσαρμόσετε τη διατροφή σας, καθώς η έλλειψη αυτών των μικροθρεπτικών ουσιών μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας. Για να γίνει αυτό, σας προτείνουμε να συμβουλευτείτε έναν/μία διατροφολόγο ώστε ν’ αξιολογήσει την πιθανότητα λήψης συμπληρωμάτων.