Πόσο συχνά θα πρέπει να κάνετε εξετάσεις αίματος;
Παρότι ίσως να σκέφτεστε, όπως και πολλοί άλλοι άνθρωποι, ότι το να κάνετε εξετάσεις αίματος είναι κάτι αχρείαστο επειδή είστε υγιείς, αυτός ακριβώς είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να τις κάνετε. Οι εξετάσεις αίματος είναι μια ρουτίνα για την πρόωρη ανίχνευση ασθενειών προκειμένου ν’ αντιμετωπιστούν έγκαιρα.
Όταν ο/η γιατρός σας σάς ζητά να κάνετε εξετάσεις αίματος, το κάνει για να δει για σημάδια συγκεκριμένων ασθενειών που εμφανίζονται σε συγκεκριμένες ηλικίες. Κάποια συστατικά του αίματος μπορούν να αλλάξουν πριν εκδηλωθούν τα συμπτώματα.
Το παραπάνω δημιουργεί ένα τεράστιο πλεονέκτημα για την προληπτική θεραπεία και για την αποτροπή μελλοντικών επιπλοκών. Από την άλλη, αν ο/η ασθενής υποφέρει ήδη από χρόνιες ασθένειες, οι εξετάσεις αίματος επιτρέπουν στους/ις ειδικούς να ελέγχουν την πρόοδο και την αποτελεσματικότητα της φαρμακευτικής αγωγής/θεραπείας.
Το αίμα χρησιμοποιείται ως μέσο για ν’ ανακαλυφθεί η εσωτερική κατάσταση του σώματος, χάρη στα γρήγορα αποτελέσματα και την ευκολία εξαγωγής του. Υπάρχουν παντού εργαστήρια, οι εξετάσεις είναι οικονομικά προσιτές, και η χρησιμότητά τους έχει αποδειχθεί επιστημονικά.
Ο κανόνας λέει πως όσοι/ες θεωρούνται υγιείς χρειάζεται να κάνουν εξετάσεις μόνο μια φορά τον χρόνο. Όμως, ασθενείς με χρόνιες ασθένειες θα πρέπει να κάνουν πιο συχνά, ειδικά κατά την έναρξη της θεραπείας.
Τι βλέπουν οι γιατροί στις εξετάσεις αίματος;
Όταν μιλάμε για εξετάσεις αίματος, μιλάμε πάντα για βιοχημικές εξετάσεις στους ιστούς του αίματος. Το αίμα είναι ένας υγρός ιστός ο οποίος ταξιδεύει στο κυκλοφορικό σύστημα μέσα από τις φλέβες και τις αρτηρίες.
Παρότι είναι υγρό, η σύνθεση του αίματος είναι η ακόλουθη:
- Στερεά στοιχεία. Τα στερεά στοιχεία του αίματος είναι γνωστά επίσης και ως σχηματισμένα στοιχεία, όπως ερυθρά αιμοσφαίρια, λευκά αιμοσφαίρια, αιμοπετάλια.
- Υγρά. Το υγρό στοιχείο του αίματος είναι το πλάσμα.
Ορισμένα τμήματα των εξετάσεων επικεντρώνονται στα στερεά στοιχεία του αίματος και αναλύουν τα κύτταρα. Παραδείγματος χάρη, ο αριθμός των ερυθρών αιμοσφαιρίων καθορίζει πόσα από αυτά τα κύτταρα υπάρχουν σε μια δεδομένη ποσότητα αίματος. Μπορεί επίσης να καθοριστεί ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων και των αιμοπεταλίων.
Επιπροσθέτως, ένα μικροσκόπιο μπορεί να ελέγξει το σχήμα των στοιχείων αυτών. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια μπορούν να είναι μικρά ή μεγάλα και να έχουν δυσμορφίες ή συγκεκριμένα όρια που δείχνουν κάποια ασθένεια.
Από την άλλη, τα εργαστήρια έχουν αμέτρητες παραμέτρους για να μετρούν το υγρό τμήμα του αίματος. Το πιο συχνό είναι η συγκέντρωση ζάχαρης, κρεατίνης, ουρίας, ουρικού οξέος, και λιπιδίων στο πλάσμα. Οι γιατροί μπορούν επίσης να μετρήσουν και τη συγκέντρωση ιόντων όπως νάτριο, μαγνήσιο, και κάλιο.
Όταν κάνετε εξετάσεις αίματος μπορείτε να λάβετε πληροφορίες για τη συγκέντρωση ορμονών στο σώμα σας. Τυπικά, ο/η γιατρός ίσως ζητήσει να γίνουν εξετάσεις των λειτουργιών του θυρεοειδούς για να δει το πλήθος των ορμονών που παράγει ο θυρεοειδής αδένας.
Τέλος, υπάρχει η ορολογία που χρησιμοποιείται στα εργαστήρια για ν’ ανιχνευθούν μολυσματικές ασθένειες ή η παρουσία αντισωμάτων ενάντια σε αυτές τις ασθένειες.
Διαβάστε επίσης: Ενίσχυση της κυκλοφορίας του αίματος στο σώμα σας με 4 τρόπους
Οι ηλικίες για να κάνετε εξετάσεις αίματος
Υπάρχουν συγκεκριμένες εξετάσεις αίματος που θα πρέπει να γίνονται σε κάθε ηλικία. Με άλλα λόγια, οι γιατροί με βάση την ηλικία του/ης ασθενούς, θα επικεντρωθούν στις καταλληλότερες, γι’ αυτόν/ην, βιοχημικές εξετάσεις.
Αυτά τα πρωτόκολλα έχουν θεσπιστεί σε παγκόσμιο και εθνικό επίπεδο ανάλογα με τις πιο συχνές ηλικίες για κάθε ασθένεια. Θεωρείται ότι αυτές οι εξετάσεις επιτρέπουν την ανίχνευση των περισσότερων ασθενειών που προκαλούν θάνατο ή αλλάζουν την ποιότητα ζωής.
Ας ρίξουμε μια ματιά στο γιατί είναι απαραίτητες σε διαφορετικά στάδια της ζωής οι εξετάσεις αίματος.
Εξετάσεις αίματος μεταξύ 20 και 35 ετών
Παρότι οι περισσότερες ασθένειες δεν εκδηλώνονται σε αυτή την ηλικία, ο ετήσιος έλεγχος είναι απαραίτητος για ν’ αποτραπούν μελλοντικές επιπλοκές. Όσες ασθένειες ανιχνεύονται έγκαιρα, θεραπεύονται ευκολότερα.
Οι εξετάσεις αίματος γι’ αυτή την ηλικιακή ομάδα περιλαμβάνουν πλήρη μέτρηση του αίματος, της λειτουργίας των νεφρών, της κατάστασης του ήπατος, του σακχάρου, και του προφίλ των λιπιδίων.
Εξετάσεις αίματος για εγκύους
Κατά την αναπαραγωγική ηλικία, οι γυναίκες είναι πιθανό να μείνουν έγκυες. Η εγκυμοσύνη είναι μια ιδιαίτερη κατάσταση όπου απαιτεί συγκεκριμένες εξετάσεις αίματος για κάθε τρίμηνο.
Οι έλεγχοι ρουτίνας κατά την εγκυμοσύνη περιλαμβάνουν την πλήρη μέτρηση του αίματος, τουλάχιστον κάθε τρεις μήνες ώστε να μετρηθούν όσα προαναφέραμε αλλά και τυχόν μολύνσεις που μπορούν να επηρεάσουν το έμβρυο, όπως η τοξοπλάσμωση, η σύφιλη, η ηπατίτιδα Β, και το AIDS.
Κάνετε εξετάσεις αίματος στις ηλικίες 35 έως 55
Σε αυτή την ομάδα θα πρέπει να γίνονται και άλλες εξετάσεις επειδή οι χρόνιες ασθένειες αυξάνονται μετά τα 40. Οι γιατροί ζητούν αιματολογικές εξετάσεις με εξετάσεις απεικόνισης, όπως η μαστογραφία, παθολογικές εξετάσεις, το τεστ ΠΑΠ, και επεμβατικές εξετάσεις, όπως η κολονοσκόπηση.
Συνήθως προστίθενται έλεγχοι για την ανίχνευση ορμονικής ανισορροπίας, ειδικά σε γυναίκες που είναι στο στάδιο της εμμηνόπαυσης.
Μετά τα 60
Οι ασθένειες καλπάζουν στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Πολλοί άνθρωποι άνω των 60 υποφέρουν ήδη από χρόνιες ασθένειες, γι’ αυτό θα πρέπει να κάνουν συχνά εξετάσεις.
Υπάρχουν συγκεκριμένες ομάδες εξετάσεων για κάθε ηλικιακό γκρουπ. Αυτές μπορούν να βοηθήσουν στην ανίχνευση αναπτυσσόμενων ασθενειών οι οποίες είναι συχνές στο εκάστοτε ηλικιακό γκρουπ.
Ίσως σας ενδιαφέρει: Σπιτική συνταγή για τη ρύθμιση του σακχάρου και της χοληστερίνης
Οι εξετάσεις αίματος είναι τμήμα της ρουτίνας ενός υγιούς ατόμου. Αν ένα άτομο υποφέρει από κάποια ασθένεια, γίνεται ακόμη πιο επιτακτική η ανάγκη βιοχημικού ελέγχου σε τακτά χρονικά διαστήματα ώστε να ελέγχεται η πρόοδος της ασθένειας.
Μετά το τσεκάπ, ο/η γιατρός θα γνωρίζει ποιους ελέγχους θα πρέπει να κάνετε αναλόγως την ηλικία σας και τη φυσική σας κατάσταση. Να θυμάστε πως η έγκαιρη ανάλυση μπορεί ν’ ανιχνεύσει σοβαρά προβλήματα και να αποτρέψει μη αναστρέψιμες καταστάσεις οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν τη μελλοντική σας υγεία.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Bush, B., and Encuadernación Cartoné. Interpretación de los Análisis de Laboratorio. Harcourt. Madrid, España, 1999.
- Vives Corrons J., capítulo 3, Examen morfológico de las células sanguíneas, Vives Corrons J., Aguilar J., Manual de Técnicas de laboratorio en Hematología, 4a edición, Barcelona, Editorial Masson, 2014: p.59.
- Becker, K. “Interpretación del hemograma.” Revista chilena de pediatría 72.5 (2001): 460-465.
- Wine Y, Horton AP, Ippolito GC, Georgiou G. Serology in the 21st century: the molecular-level analysis of the serum antibody repertoire. Curr Opin Immunol. 2015;35:89–97. doi:10.1016/j.coi.2015.06.009
- P., MT (2015). INTERPRETACIÓN CLÍNICA DEL HEMOGRAMA. Revista Médica Clínica Las Condes, 26 (6), 713–725. https://doi.org/10.1016/j.rmclc.2015.11.001
- Mías, C., Jürschik, P., Massoni, T., Sadurní, M., Aguilà, J. J., Solá, R., Nuin, C., & Torres, J.. (2003). Evaluación del estado nutricional de los pacientes mayores atendidos en una unidad de hospitalización a domicilio. Nutrición Hospitalaria, 18(1), 6-14. Recuperado en 31 de julio de 2020, de http://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0212-16112003000100002&lng=es&tlng=es.
- Osvaldo Padilla , MD, MPH, Texas Tech Health Science Center (2018). Pruebas de Sangre: valores normales. Merck and Co., Inc., Kenilworth, NJ, USA. https://www.msdmanuals.com/es/professional/recursos/valores-normales-de-laboratorio/pruebas-de-sangre-valores-normales