Νευρογλουτένη: Γλουτένη και νευρολογικές παθήσεις

Η γλουτένη προκαλεί φλεγμονή σε άτομα με αλλοιωμένη ευαισθησία στην πρωτεΐνη, κάτι που μπορεί να προκαλέσει νευρολογικές παθήσεις. Τι λέει όμως η έρευνα γι' αυτό;
Νευρογλουτένη: Γλουτένη και νευρολογικές παθήσεις
Saúl Sánchez Arias

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από διατροφολόγο Saúl Sánchez Arias.

Τελευταία ενημέρωση: 21 Δεκεμβρίου, 2022

Η κατανάλωση γλουτένης σχετίζεται, σε ορισμένες περιπτώσεις, με παραπάνω συμπτώματα από κάποιες νευρολογικές παθήσεις. Ειδικά σε περιπτώσεις κοιλιοκάκης, αυτή η πρωτεΐνη μπορεί να βλάψει περιοχές του εγκεφαλικού φλοιού, κάτι που με τη σειρά του θα προκαλέσει ημικρανίες, πολλαπλή σκλήρυνση, και επιληψία.

Ωστόσο, αυτή η θρεπτική ουσία δεν είναι επικίνδυνη για όλους. Μόνο άτομα με αλλοιωμένη ευαισθησία σε αυτή είναι πιθανό ν’ αναπτύξουν αυτές τις ασθένειες από την κατανάλωση γλουτένης.

Γλουτένη και επιληψία

Οι ασθενείς με επιληψία έχουν αλλοιωμένη ευαισθησία στη γλουτένη, σύμφωνα με ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στο Journal of Neurology. Παρόλα αυτά, οι ερευνητές δε γνωρίζουν αν η πάθηση αλλάζει τον μεταβολισμό της πρωτεΐνης, ή αν ο αλλαγμένος μεταβολισμός προκαλεί την εμφάνιση της νευρολογικής πάθησης.

Αυτό που γνωρίζουν με σιγουριά είναι πως για τους ασθενείς με επιληψία είναι καλύτερο να περιορίσουν τα φαγητά που περιέχουν αυτή τη θρεπτική ουσία. Για την ακρίβεια, η κετογονική διατροφή σχετίζεται με τη σημαντική μείωση της συχνότητας των επιληπτικών κρίσεων.

Απεικόνιση νευρικού συστήματος
Μέχρι στιγμής δεν γνωρίζουμε αν η επιληψία επηρεάζει τον μεταβολισμό της γλουτένης. Όμως, συμβουλεύουμε τους ασθενείς με επιληψία ν’ αποφεύγουν τη γλουτένη.

Πολλαπλή σκλήρυνση και κατανάλωση γλουτένης

Ορισμένοι ερευνητές συνδέουν την κατανάλωση γλουτένης με την πολλαπλή σκλήρυνση. Όμως, μέχρι σήμερα οι μελέτες δεν έχουν δείξει μια ξεκάθαρη σύνδεση με ισχυρές αποδείξεις.

Σε ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Multiple Sclerosis and Related Disorders δίνονται πληροφορίες για την επιρροή της γλουτένης στην ανάπτυξη της ασθένειας, αλλά εξηγείται και ένα παθοφυσιολογικό μοντέλο. Ωστόσο, χρειαζόμαστε παραπάνω μελέτες για να επιβεβαιώσουμε αυτή τη σχέση.

Φλεγμονή, γλουτένη, και νευρολογικές παθήσεις

Τα τελευταία χρόνια, οι ερευνητές συνιστούν στους ανθρώπους να βγάλουν τη γλουτένη από τη διατροφή τους. Αυτή η συμβουλή βασίζεται στο γεγονός πως ορισμένοι άνθρωποι έχουν αλλοιωμένη ευαισθησία και η πρωτεΐνη είναι ικανή να προκαλέσει φλεγμονή στο έντεροΑυτό μπορεί να οδηγήσει σε δυσβολία, γνωστή και ως ζημιά στο μικροβίωμα.

Οι ερευνητές γνωρίζουν με βεβαιότητα ότι υπάρχει μια σύνδεση ανάμεσα στο μικροβίωμα και την ψυχική υγεία μέσα από τον άξονα έντερο-εγκέφαλος. Αυτή η σχέση είναι που οδήγησε στην υποψία πως η κατανάλωση της πρωτεΐνης θα μπορούσε να προκαλέσει βλάβη προάγοντας τις νευροεκφυλιστικές παθήσεις.

Παρόλα αυτά, δεν χρειάζεται να κόψουν όλοι τη γλουτένη από τη διατροφή τους. Στα άτομα που μπορούν να τη μεταβολίσουν σωστά, η πρωτεΐνη δεν προκαλεί βλάβη. Τουλάχιστον, δεν υπάρχουν αποδείξεις για το αντίθετο.

Γιατρός κρατά ψωμί και μεζούρα και λέει όχι-νευρολογικές παθήσεις
Σε κάποια άτομα, η κατανάλωση γλουτένης σχετίζεται με τον υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης νευρολογικών παθήσεων.

Ο κίνδυνος της αφαίρεσης της γλουτένης από τη διατροφή σας

Η αφαίρεση της γλουτένης από τη διατροφή ενέχει κινδύνους για τα άτομα που δεν υποφέρουν από αλλοιωμένη ευαισθησία. Αν σταματήσετε να τρώτε αυτή την πρωτεΐνη, το σώμα σας σταματά να παράγει τα ένζυμα που χρειάζεται για τον μεταβολισμό της. Αυτό ενεργοποιεί μια δυσανεξία η οποία καθιστά αδύνατη την κατανάλωσή της μετέπειτα.

Γι’ αυτόν τον λόγο, εκτός αν σας το έχει προτείνει ο γιατρός σας, δε συνιστούμε τη μείωση της κατανάλωσης γλουτένης. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν αποδείξεις που να δείχνουν ότι μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή σε υγιή άτομα χωρίς ευαισθησία.

Επίσης, δεν υπάρχουν επιστημονικές μελέτες που να συνδέουν αυτή τη θρεπτική ουσία με την επιδείνωση κάποιας πάθησης, πέραν από την επιληψία. Όμως, σε αυτή την περίπτωση, οι ασθενείς θα επωφεληθούν από την κετογονική διατροφή, όχι μόνο από την έλλειψη γλουτένης στη διατροφή τους.

Η σχέση ανάμεσα στην κατανάλωση γλουτένης και τις νευρολογικές παθήσεις δεν είναι ξεκάθαρη

Η γλουτένη είναι μια πρωτεΐνη η οποία δεν προκαλεί ζημιά σε μεγάλη μερίδα του πληθυσμού. Γι’ αυτό, δεν υπάρχει λόγος να μειώσετε την κατανάλωσή της. Ωστόσο, σε άτομα που υποφέρουν από ευαισθησία στην πρωτεΐνη, η γλουτένη προάγει την φλεγμονή.

Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να περιορίσετε την πρόσληψή της. Όμως, ακόμη και σε αυτές τις περιπτώσεις, η σύνδεση μεταξύ γλουτένης και νευρολογικών παθήσεων δεν είναι ξεκάθαρη. Υπάρχει ένας διχασμός στην επιστημονική κοινότητα αναφορικά με αυτή.

Η ιδέα της νευρογλουτένης, η οποία συνδέει την πρωτεΐνη με έναν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης νευρολογικών παθήσεων, απαιτεί περισσότερες έρευνες για να υπάρξουν οριστικοί ισχυρισμοί.

Δεν υπάρχουν αποδείξεις που να δείχνουν ότι αυτή η πρωτεΐνη είναι ικανή να προκαλέσει φλεγμονή σε άτομα χωρίς ευαισθησία. Οι φλεγμονώδεις ιδιότητες οφείλονται στην υψηλή κατανάλωση απλών σακχάρων και τρανς λιπαρών.


Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.


  • Julian T., Hadjivassiliou M., Zis P., Gluten sensitivity and epilepsy: a systematic review. J Neurol, 2019. 266 (7): 1557-1565.
  • Thomsen HL., Jessen EB., Passali M., Frederiksen JL., The role of gluten in multiple sclerosis: a systematic review. Mult Scler Relat Disord, 2019. 27: 156-163.

Αυτό το κείμενο προσφέρεται μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και δεν αντικαθιστά τη συμβουλή από επαγγελματία. Σε περίπτωση αμφιβολίας, συμβουλευτείτε τον ειδικό σας.