Σαλμονέλλωση: Γιατί αυξάνονται τα περιστατικά το καλοκαίρι;

Η σαλμονέλα είναι μια αρκετά γνωστή ασθένεια. Ωστόσο, γνωρίζετε γιατί αυξάνονται οι περιπτώσεις της το καλοκαίρι;

Σήμερα θα ρίξουμε μια ματιά στη σαλμονέλλωση.

Το καλοκαίρι έρχεται, και μαζί του έρχονται οι υψηλές θερμοκρασίες και τα ταξίδια. Η δοκιμή φαγητών από άλλες κουλτούρες στην παραλία μπορεί να είναι μια αξέχαστη εμπειρία, αλλά δε μπορείτε να αγνοήσετε ότι υπάρχει ένας συγκεκριμένος κίνδυνος από την κατανάλωση φαγητού το οποίο προετοιμάστηκε χωρίς ν’ ακολουθηθούν τα πρωτόκολλα υγιεινής. Ένας τολμηρός τουρίστας μπορεί να καταλήξει με σαλμονέλλωση.

Τα βακτήρια του γένους Σαλμονέλα, τα οποία προκαλούν τη σαλμονέλλωση, εντοπίζονται όλον τον χρόνο. Όμως, πάντα υπάρχουν περισσότερες περιπτώσεις τροφικής δηλητηρίασης το καλοκαίρι.

Γιατί; Συνεχίστε την ανάγνωση για να μάθετε περισσότερα!

Κατανοώντας τα βακτήρια σαλμονέλα

Σαλμονέλα είναι ένα γένος βακτηρίων που αποτελούνται από προαιρετικά αναερόβιους gram-αρνητικούς βάκιλλους, δηλαδή μπορούν να λάβουν ενέργεια χωρίς την παρουσία οξυγόνου. Συνήθως, αυτά τα βακτήρια τα αποκαλούμε σαλμονέλα. Το φυσικό περιβάλλον αυτών των μικροοργανισμών είναι, δυστυχώς, το έντερο οποιουδήποτε θερμόαιμου ζώου, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου.

Η σαλμονέλλωση δε συμβαίνει εύκολα, καθώς αυτά τα βακτήρια δεν αντέχουν συνήθως το όξινο pH του στομάχου και μπορεί να πεθάνουν πριν φτάσουν στο έντερο. Όσα καταφέρουν να περάσουν πρέπει να αντιμετωπίσουν τη βακτηριακή χλωρίδα και την ταχεία εντερική διαμετακόμιση.

Μόνο ένα μικρό ποσοστό αυτών των παθογόνων μικροοργανισμών καταφέρνει να προσκολληθεί στην εντερική βλεννογόνο και να αναπαραχθεί. Τότε είναι που ξεκινούν τα χαρακτηριστικά συμπτώματα:

• Έντονη διάρροια
• Πυρετός
• Κοιλιακός πόνος

Σαλμονέλλωση – Γιατί αυξάνονται τα περιστατικά το καλοκαίρι;

Η απάντηση είναι απλή: οι υψηλές θερμοκρασίες αυξάνουν τον ρυθμό ανάπτυξης των βακτηρίων Σαλμονέλα. Βοηθά να φανταστείτε την ανάπτυξη των βακτηρίων σε μια επιφάνεια όπως ένα τρενάκι του λούνα παρκ:

• Υπάρχει μια φάση προσαρμογής στην οποία τα βακτήρια αποικούν το μέσο στο οποίο έχει τοποθετηθεί ωμή, μη κατεψυγμένη τροφή.
• Έπειτα, τα βακτήρια βιώνουν εκθετική ανάπτυξη, κατά την οποία κάθε βακτήριο μεγαλώνει δύο παιδιά-κύτταρα μέσα από μια τεχνική που ονομάζεται δυαδική σχάση. Ένα ευεργετικό περιβάλλον (σε αυτή την περίπτωση οι υψηλές θερμοκρασίες), επιταχύνει την εκθετική ανάπτυξη των βακτηρίων Σαλμονέλα.
• Μετά από αυτό, υπάρχει η φάση στασιμότητας, το “οροπέδιο” (ή το πάνω μέρος από το τρενάκι), στην οποία αναπτύσσονται τα βακτήρια και πεθαίνουν με τον ίδιο ρυθμό εξαιτίας της έλλειψης θρεπτικών ουσιών. Εδώ έχει φτάσει στα όρια του ο πληθυσμός.
• Τέλος, ξεκινά η πτώση, καθώς η έλλειψη θρεπτικών ουσιών και η συσσώρευση τοξικών προϊόντων γίνονται βλαβερά για την αποικία των βακτηρίων.

Έτσι, όσο μεγαλύτερο το βακτηριακό φορτίο στις φάσεις ανάπτυξης και στασιμότητας, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος να αναπτύξετε σαλμονέλλωση αν εκτεθείτε στη μολυσμένη τροφή. Όμως, δεν είναι ξεκάθαρο πόσα βακτήρια θα πρέπει να καταναλώσει ένα άτομο για να υποφέρει από τροφική δηλητηρίαση. Οι ερευνητές εκτιμούν από 1 έως 10 εκατομμύρια.

Ανθρώπινοι και περιβαλλοντικοί παράγοντες

Όπως προαναφέραμε, όσο υψηλότερη η θερμοκρασία, τόσο πιο γρήγορα αναπαράγονται τα βακτήρια, και τόσο πιο πιθανό είναι να καταναλώσει ένα μεγάλο βακτηριακό φορτίο ένα άτομο, αρκετό για να προκαλέσει σαλμονέλλωση.

Παρόλα αυτά, ο κίνδυνος δεν οφείλεται μόνο στη θερμοκρασία. Όπως είπαμε παραπάνω, ορισμένες συνήθειες μπορούν ν’ αυξήσουν τις πιθανότητες μόλυνσης, όπως οι ακόλουθες:

• Κατανάλωση ωμών τροφών χωρίς υγειονομικό έλεγχο
• Να φέρνετε μη μαγειρεμένο, μη κατεψυγμένο φαγητό σε πικνίκ
• Να τρώτε σε ανθυγιεινά μέρη όπου τα υλικά ή τα σκεύη δεν έχουν πλυθεί και ίσως περιέχουν ίχνη σαλμονέλας.

Επίσης, και άλλοι παράγοντες μπορούν ν’ αυξήσουν τον ρυθμό σαλμονέλλωσης μακροπρόθεσμα. Για την ακρίβεια, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Foodborne Pathogens and Disease προειδοποιεί πως η κλιματική αλλαγή φαίνεται να σχετίζεται με την αύξηση αυτού του είδους μολύνσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό έχει μια λογική καθώς οι αυξημένες θερμοκρασίες ενθαρρύνουν τον πολλαπλασιασμό των βακτηρίων.

Αποφύγετε τη σαλμονέλλωση το καλοκαίρι

Γενικά, η σαλμονέλα θα πολλαπλασιαστεί αναπόφευκτα το καλοκαίρι. Ωστόσο, θα πρέπει να λαμβάνετε σωστά μέτρα υγιεινής και να χρησιμοποιείτε τη λογική σας όταν επιλέγετε ένα εστιατόριο.

Το καλοκαίρι είναι μια περίοδος ιδιαίτερου κινδύνου αναφορικά με τις τροφικές δηλητηριάσεις. Είναι σημαντικό να προσέχετε όταν χειρίζεστε και παρασκευάζετε φαγητό. Εξάλλου, είναι καλύτερο να φυλάμε τα ρούχα μας για να έχουμε τα μισά.