Τα τεχνητά γλυκαντικά καταπολεμούν την παχυσαρκία;

Παραδοσιακά, τα τεχνητά γλυκαντικά θεωρούνταν μια ωφέλιμη επιλογή για τη διαχείριση της παχυσαρκίας. Όμως, έχουν όντως έτσι τα πράγματα; Ανακαλύψτε την απάντηση σε αυτό το άρθρο.

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από νοσοκόμο Daniel Baldó Vela.

Τελευταία ενημέρωση: 22 Δεκεμβρίου, 2022

Η λέξη “γλυκαντικά” αναφέρεται σε μια ουσία ικανή να μας δώσει γλυκιά γεύση. Σε αυτό το άρθρο, θα επικεντρωθούμε στα τεχνητά γλυκαντικά χωρίς θερμίδες και θα απαντήσουμε σε μια συχνή ερώτηση: μπορούν αυτά τα γλυκαντικά να καταπολεμήσουν την παχυσαρκία;

Η ανάγκη της γλυκιάς γεύσης

Ο άνθρωπος προτιμούσε πάντα τις γλυκιές γεύσεις. Όμως, στις αρχές του 18ου αιώνα ανακαλύψαμε ότι η ζάχαρη είναι βλαβερή. Περίπου την ίδια περίοδο, τα στερεότυπα για τη γυναικεία ομορφιά άλλαξαν σε ένα πιο αδύνατο μοντέλο.

Οι δύο αυτές συγκυρίες οδήγησαν στη δημιουργία του πρώτου γλυκαντικού χωρίς θερμίδες τον 19ο αιώνα. Οι καταναλωτές ανακουφίστηκαν. Εξάλλου, φαίνεται πως βρέθηκε η λύση που θα τους επέτρεπε να καταναλώνουν γλυκιές τροφές χωρίς να ζημιώνουν την υγεία τους.

Ισχύει αυτό όμως;

Τα τεχνητά γλυκαντικά είναι ασφαλή για ανθρώπινη κατανάλωση

Οι επιστήμονες έχουν δείξει τα οφέλη των τεχνητών γλυκαντικών αναφορικά με την πρόληψη, την αντιμετώπιση, και τον έλεγχο του επιπλέον βάρους. Ειδικότερα, έχουν μελετήσει την επίδρασή τους στην ινσουλίνη, στην όρεξη, στον κορεσμό, στο σύστημα ανταμοιβής φαγητού, στη μικροχλωρίδα του εντέρου, και στα λιποκύτταρα. Όλα τα παραπάνω παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη της παχυσαρκίας.

Μπορούν τα τεχνητά γλυκαντικά να καταπολεμήσουν την παχυσαρκία;

Οι επιστημονικές αποδείξεις δεν υποστηρίζουν ότι η χρήση των τεχνητών γλυκαντικών μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας.

Παρακάτω σάς έχουμε ορισμένους λόγους για τους οποίους δεν είναι αποτελεσματικά:

Ο μηχανισμός δράσης των γλυκαντικών στην απελευθέρωση της ινσουλίνης

Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που απελευθερώνει το πάγκρεας. Απομακρύνει την παραπανίσια γλυκόζη από το αίμα. Για να γίνει αυτό, μεταφέρει τη γλυκόζη στις αποθήκες γλυκογόνου και στο λίπος του σώματος.

Μέχρι τώρα, οι επιστήμονες πίστευαν ότι τα γλυκαντικά χωρίς θερμίδες δε μπορούν να διεγείρουν αυτή την απελευθέρωση. Παρότι αληθεύει αυτό, υπάρχουν ορισμένες κρυφές διαφορές. Τα γλυκαντικά δε μπορούν να διεγείρουν την παραγωγή ινσουλίνης άμεσα. Όμως, μπορούν να το κάνουν έμμεσα.

Αυτό οφείλεται στην ικανότητά τους να επιταχύνουν τη γαστρική κένωση και να αυξάνουν την εντερική απορροφητικότητα.  Καθώς πρόκειται για ουσίες χωρίς θερμίδες, αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα.

Αν όμως προστίθενται σε τροφές που περιέχουν θερμίδες (χυμούς, μπισκότα, και γαλακτοκομικά προϊόντα) μπορούν να οδηγήσουν σε αυξημένα επίπεδα γλυκόζης. Έτσι, θα οδηγήσουν και σε κορύφωση της ινσουλίνης.

Έπειτα, τα ασταθή επίπεδα γλυκόζης παρουσιάζουν μια επαναλαμβανόμενη διέγερση του παγκρέατος για παραγωγή ινσουλίνης. Αυτό με τη σειρά του καταλήγει σε αυτό που αποκαλούμε “αντίσταση ινσουλίνης.” Στη συνέχεια, αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη, παραπανίσιου βάρους, και παχυσαρκίας.

Τεχνητά γλυκαντικά και ενεργειακή ισορροπία

Η έννοια της ενεργειακής ισορροπίας αναφέρεται στη σχέση ανάμεσα στις θερμίδες που καταναλώνονται και σε αυτές που αποβάλλονται. Μια θετική ενεργειακή ισορροπία σημαίνει ότι καταναλώνετε περισσότερες θερμίδες απ’ αυτές που αποβάλλετε και το αντίστροφο.

Αυτά τα γλυκαντικά δεν περιέχουν θερμίδες. Ωστόσο, προδιαθέτουν τους ανθρώπους για την απόκτηση θετικής ενεργειακής ισορροπίας. Οι λόγοι είναι οι εξής:

• Ωθούν την όρεξη και προκαλούν μικρότερο κορεσμό.
• Η γλυκιά τους γεύση είναι αντιπαραγωγική. Η επαναλαμβανόμενη έκθεση σε τεχνητά γλυκαντικά αυξάνει την εξάρτηση του ατόμου σε αυτά. Αν λάβουμε υπόψη ότι η γλυκύτητά τους δε συνοδεύεται από φυσικές τροφές, είναι ξεκάθαρο πως όσοι άνθρωποι τα καταναλώνουν προτιμούν τεχνητές τροφές. Σε γενικές γραμμές, αυτές περιέχουν αμέτρητες κενές θερμίδες.
• Η ιδέα του ότι δεν παχαίνουν οδηγούν τους ανθρώπους σε υπερκατανάλωση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την υπερβολική τους πρόσληψη.
• Μειώνουν τη θερμική δράση του φαγητού. Αυτό αναφέρεται στον αριθμό των θερμίδων που αποβάλλονται. Το παραπάνω συμβαίνει κατά την πέψη, την απορρόφηση, και την αποβολή των τροφών. Η μείωσή τους μεταφράζεται σε μείωση της αποβαλλόμενης ενέργειας. Αυτός είναι και ο λόγος όπου κινδυνεύουμε με αύξηση της θετικής ενεργειακής ισορροπίας.
• Δε μπορούν να ενεργοποιήσουν το σύστημα επιβράβευσης φαγητού. Γι’ αυτό όσοι/ες καταναλώνουν τεχνητά γλυκαντικά θα πρέπει να τρώνε συνέχεια αναζητώντας την ευχαρίστηση.

Τα τεχνητά γλυκαντικά επηρεάζουν την εντερική μικροχλωρίδα

Με τον όρο εντερική μικροχλωρίδα εννοούμε τα βακτήρια που ζουν στην πεπτική οδό με μια αμοιβαία σχέση. Στους ανθρώπους αναπτύσσονται πλήρως μετά την ηλικία των δύο ετών. Παρόλα αυτά, το παραπάνω μπορεί να αλλάξει εξαιτίας διάφορων παραγόντων κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Η διατροφή είναι ένας από αυτούς τους παράγοντες.

Τα παχύσαρκα άτομα έχουν μια χαρακτηριστική μικροχλωρίδα η οποία, με τη σειρά της, προάγει την παχυσαρκία. Τώρα, γνωρίζουμε πως τα τεχνητά γλυκαντικά συμβάλλουν στην αλλοίωση των υγιεινών βακτηρίων.

Ο μηχανισμός δράσης των τεχνητών γλυκαντικών στα λιποκύτταρα

Τέλος, ο ρόλος των τεχνητών γλυκαντικών διαφέρει στον αριθμό και το μέγεθος των λιποκυττάρων.

Γενικά, αυτό εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά των τεχνητών γλυκαντικών, καθώς και αυτών του ατόμου που τα καταναλώνει. Γι’ αυτό είναι αδύνατο να υπάρξει κάποιο επιστημονικό συμπέρασμα εδώ.

Να θυμάστε όσα σας αναφέραμε, καθώς τα τεχνητά γλυκαντικά δεν είναι καλοί σύμμαχοι ενάντια στο παραπανίσιο βάρος και την παχυσαρκία.