Δε μπορείτε να σταματήσετε να τρώτε: Αίτιες και τι πρέπει να κάνετε

Όταν αποτυγχάνει η επιθυμία να σταματήσετε να τρώτε, τότε ίσως υπάρχει κάποια υποβόσκουσα ψυχολογική αιτία. Δε μπορείτε να σταματήσετε να τρώτε; Θέλετε να μάθετε τι μπορείτε να κάνετε; Συνεχίστε την ανάγνωση καθώς έχουμε εξαιρετικές συμβουλές για εσάς.

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από ψυχολόγο Elena Sanz.

Τελευταία ενημέρωση: 27 Δεκεμβρίου, 2022

Πεινάτε συνέχεια; Δε μπορείτε να σταματήσετε να τρώτε και κάνετε επιδρομή στο ψυγείο μέσα στη νύχτα; Τρώτε περισσότερο απ’ όσο θέλετε και αισθάνεστε ενοχές; Το πρόβλημα είναι μάλλον ψυχολογικό, ή τουλάχιστον κατά κύριο λόγο.

Το αίσθημα του να μη μπορείτε να ελέγξετε την κατανάλωση φαγητού μπορεί να σας προκαλέσει απόγνωση καθώς γνωρίζετε ότι θα ζημιώσει όχι μόνο την εμφάνισή σας, αλλά και την υγεία σας. Ενώ το γνωρίζετε αυτό, δε γνωρίζετε πώς να σταματήσετε. Όπως και να ‘χει, η λύση είναι να αλλάξετε τη σχέση σας με το φαγητό. Ορίστε πώς να το κάνετε.

Δε μπορείτε να σταματήσετε να τρώτε;

Η κατανάλωση φαγητού είναι μια σημαντική λειτουργία για την επιβίωση. Είναι ο τρόπος με τον οποίο το σώμα αποκτά τις θρεπτικές ουσίες που χρειάζεται για να λειτουργεί σε καθημερινή βάση. Το πρόβλημα αρχίζει με την ποσότητα φαγητού και, ιδιαίτερα, με τα τρόφιμα που επιλέγετε να φάτε.

Όσοι δυσκολεύονται να τρώνε με ήπια συχνότητα, επιλέγουν προϊόντα χαμηλής θρεπτικής αξίας και με υψηλό θερμιδικό δείκτη. Όμως, τι οδηγεί σε αυτή τη βλαβερή συμπεριφορά;

Αποσύνδεση από το σώμα

Ένας από τους λόγους της υπερφαγίας είναι η ανικανότητα της αναγνώρισης των αισθήσεων του σώματος. Κατά τη γέννα, κάθε άτομο είναι προγραμματισμένο ν’ αναγνωρίζει το αίσθημα της πείνας και να κάνει κάτι γι’ αυτό, σε αυτή την περίπτωση να κλαίει ζητώντας φαγητό.

Όμως, όσο περνά ο καιρός, αυτή η σύνδεση με τις αντιληπτικές αισθήσεις χάνεται. Αυτό συμβαίνει για διάφορους λόγους. Αρχικά, επειδή το φαγητό σχετίζεται με συναντήσεις, συντροφικότητα, και αλληλεπίδραση με άλλα άτομα. Η κατανάλωση φαγητού γίνεται μια ευχάριστη, κοινωνική πράξη πέραν της διατροφικής της αξίας.

Από την άλλη, οι γρήγοροι ρυθμοί ζωής και το άγχος δε μας επιτρέπουν να σταματήσουμε και ν’ ακούσουμε το σώμα μας. Γι’ αυτό, αρχίζουμε να χάνουμε την ικανότητα ν’ αναγνωρίζουμε πότε πεινάμε πραγματικά ή πότε απλά βαριόμαστε και θέλουμε να μοιραστούμε μια στιγμή κοινωνικής σύνδεσης.

Συναισθηματική πείνα

Μια άλλη πτυχή που κάνει αδύνατο το να σταματήσετε να τρώτε, είναι η συναισθηματική πείνα. Αυτή η ιδέα αναφέρεται στη χρήση του φαγητού ως μέσο ρύθμισης των συναισθημάτων. Έχετε παρατηρήσετε ότι τρώτε περισσότερο όταν είστε αγχωμένοι, λυπημένοι, απογοητευμένοι, ή όταν σας κατακλύζουν συναισθήματα;

Αυτό έχει εξήγηση. Ορισμένες τροφές διεγείρουν το κύκλωμα του εγκεφάλου το οποίο ανταποκρίνεται στην απόλαυση, καθώς αυτό απελευθερώνει αρκετούς νευροδιαβιβαστές οι οποίοι προκαλούν ευχάριστες αισθήσεις. Κατά συνέπεια, όταν τρώτε, λαμβάνετε ανακούφιση, ικανοποίηση, και ευτυχία.

Όμως, δυστυχώς, πρόκειται για μια μεταβατική κατάσταση και δεν είναι μια αποτελεσματική ή μόνιμη λύση. Πολύ σύντομα, η ευχάριστη επίδραση εξαφανίζεται, και τα ανεπίλυτα συναισθήματα επιστρέφουν, ενώ προστίθενται στην ενοχή που νιώθετε επειδή φάγατε ανεξέλεγκτα.

Δε μπορείτε να σταματήσετε να τρώτε – Αυστηρές δίαιτες

Αν παλεύετε καιρό με ζητήματα διατροφής, μάλλον έχετε βιώσει το ακόλουθο παράδοξο: η πολύ αυστηρή δίαιτα μπορεί ν’ αυξήσει την επιθυμία για κατανάλωση ανθυγιεινού φαγητού.

Υιοθετώντας ένα ιδιαίτερα αυστηρό τύπο διατροφής, όπου το φαγητό απαγορεύεται, θα οδηγηθείτε σε αυξημένο άγχος που σχετίζεται με το φαγητό. Εξαιτίας αυτού, είναι αδύνατο ν’ ακολουθήσετε τη δίαιτα χωρίς να πέσετε σε συμπεριφορές ψυχαναγκαστικής υπερφαγίας.

Σύντομα μετά το πέρας της δίαιτας, ίσως πάρετε ξανά το βάρος που χάσετε μετά από τόσο κόπο. Το σώμα ζητά να πάρει πίσω αυτό που του αφαιρέσατε και περιορίσατε τόσο ακραία.

Τι μπορείτε να κάνετε για να σταματήσετε να τρώτε;

Προφανώς, το φαγητό είναι απαραίτητο για την επιβίωσή μας. Γι’ αυτό, δεν πρόκειται για δραστηριότητα που μπορείτε ν’ αποφύγετε, κάτι που ίσως θα μπορούσατε να κάνετε με άλλα είδη εθισμών. Η λύση σε αυτή την περίπτωση είναι να τροποποιήσετε τη σχέση σας με το φαγητό αναγνωρίζοντας τη θρεπτική του λειτουργία και τρώγοντας πιο συνειδητά.

Για να το κάνετε αυτό, είναι απαραίτητο να συνδεθείτε και πάλι με το σώμα σας και να μάθετε ν’ ακούτε, και να ερμηνεύετε τα σημάδια που σας στέλνει. Με άλλα λόγια, πρέπει ν’ αναγνωρίζετε πότε πεινάτε πραγματικά και πότε ίσως έχετε ψυχολογική πείνα λόγω άγχους ή ανησυχίας.

Από την άλλη, είναι σημαντικό ν’ αποκτήσετε και ν’ αναπτύξετε χρήσιμες και αποτελεσματικές στρατηγικές διαχείρισης για ν’ αντιμετωπίσετε τα αρνητικά σας συναισθήματα.

Στόχος είναι να σταματήσετε να χρησιμοποιείτε το φαγητό για να ρυθμίζετε τα συναισθήματά σας, θα πρέπει να βρείτε άλλους τρόπους για τη διαχείρισή τους. Ψυχολογική χαλάρωση, θεραπευτική γραφή, ή διαλογισμός, είναι ορισμένες χρήσιμες εναλλακτικές λύσεις.

Τέλος, εδραιώστε μια υγιή σχέση με το φαγητό. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να σταματήσετε να το βλέπετε σαν εχθρό ή σαν παρηγοριά. Να θυμάστε ότι το φαγητό είναι μονάχα ένα καύσιμο για το σώμα μας, και θα πρέπει να μάθετε να το επιλέγετε με βάση τις θρεπτικές σας ανάγκες.

Να τρώτε υγιεινά και ισορροπημένα, χωρίς να αποκλείετε ή να δαιμονοποιείτε κάποια διατροφική ομάδα. Να τρώτε με σύνεση και, πάνω απ’ όλα, έχοντας επίγνωση του τι κάνετε.