Για ποιον λόγο βήχουμε; Αιτίες και πρόληψη
Για ποιον λόγο βήχουμε;
Είτε το πιστεύετε είτε όχι, ο βήχας είναι ένα κοινό σύμπτωμα σε όλα τα θηλαστικά. Όλοι έχουμε βήξει κάποια στιγμή στη ζωή μας. Για την ακρίβεια, γνωρίζουμε ότι το 23% των ανθρώπων βήχουν όταν ξυπνούν το πρωί, ακόμη και αν δεν καπνίζουν.
Ομοίως, γνωρίζουμε ότι οι ενήλικες κρυολογούν δύο με τρεις φορές τον χρόνο και πως υπάρχει βήχας στο 75% των περιπτώσεων. Εκτιμήσεις δείχνουν ότι το 13% των ανθρώπων βήχουν χρόνια, ακόμη και αν δεν έχουν κρυολογήσει.
Ο βήχας είναι ένα αντανακλαστικό που μπορεί εύκολα να οφείλεται σε μια ασθένεια, παρότι δεν ισχύει τις περισσότερες φορές. Γενικά, πρόκειται για έναν μηχανισμό αποβολής ενοχλητικών ουσιών από την αναπνευστική μας οδό. Σε αυτό το άρθρο, θα ρίξουμε μια σύντομη ματιά σε αυτή την εντυπωσιακή λειτουργία του σώματος και στο λόγο που συμβαίνει.
Για ποιον λόγο βήχουμε;
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να ξεκαθαρίσουμε είναι πως ο βήχας είναι ένας από τους μηχανισμούς άμυνας του σώματός μας ενάντια σε εξωτερικούς παράγοντες που ίσως είναι βλαβεροί. Βήχουμε για να καθαρίσουμε τους αεραγωγούς μας και να διώξουμε σωματίδια και ξένα σώματα.
Ο βήχας είναι μια ξαφνική και εκρηκτική κίνηση. Αυτή γίνεται σε τρία στάδια. Στο πρώτο, η γλωττίδα ανοίγει όταν αναπνέουμε. Στο δεύτερο, υπάρχει σύσπαση των μυών του αναπνευστικού. Τέλος, στο τρίτο στάδιο, αποβάλλουμε των αέρα που έχουν συγκρατήσει οι πνεύμονές μας με ένα ξαφνικό άνοιγμα της γλωττίδας.
Οι υποδοχείς βήχα βρίσκονται κυρίως στους κάτω αεραγωγούς οι οποίοι περιλαμβάνουν τον λάρυγγα, την τραχεία, και τους βρόγχους. Βρίσκονται επίσης στη μύτη μέσα στα ιγμόρεια, στο κανάλι των αυτιών, στον υπεζωκότα, στο διάφραγμα, ακόμη και στο περικάρδιο και το στομάχι.
Τύποι βήχα
Υπάρχουν διάφοροι τύποι βήχα και μόνο λίγοι εξ αυτών αποτελούν λόγο ιατρικής συμβουλής. Οι βήχες χωρίζονται αρχικά σε παραγωγικούς ή μη παραγωγικούς.
Ένας βήχας είναι παραγωγικός όταν αποβάλλει φλέγματα ή βλέννες, και αυτός ο τύπος βήχα απαιτεί ιατρική παρακολούθηση. Αντιθέτως, ένας μη παραγωγικός βήχας είναι ένας ξερός βήχας χωρίς βλέννα. Προκαλεί κνησμό, ερεθισμό, και συχνά ξηρό λαιμό. Υπάρχει και μια τρίτη εκδοχή γνωστή ως “ψεύτικος βήχας”. Σε αυτόν υπάρχει βλέννα αλλά δεν αποβάλλεται πλήρως.
Βασιζόμενοι στη διάρκεια, μπορούμε να ταξινομήσουμε έναν βήχα σε οξύ ή χρόνιο. Οξύς είναι όταν δεν ξεπερνά τις τρεις εβδομάδες σε διάρκεια. Ομοίως, είναι χρόνιος όταν ξεπερνά τις 3 ή 4 εβδομάδες. Ο τελευταίος συνοδεύεται συνήθως από ερεθισμό στην τραχεία ή τον λάρυγγα.
Τέλος, υπάρχει ο κοκκυτοειδής και ο ψυχογενής βήχας. Ο πρώτος είναι βίαιος, πολύ μεταδοτικός και ιδιαίτερα επικίνδυνος σε μωρά κάτω των 6 μηνών. Ο δεύτερος είναι ένα είδος ψυχοσωματικού βήχα, και εμφανίζεται συνήθως όταν ένα άτομο είναι νευρικό.
Ο βήχας είναι ένα συχνό σύμπτωμα που μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες. Τις περισσότερες φορές δεν αποτελεί σοβαρό πρόβλημα και εξαφανίζεται μόνος του. Ωστόσο, είναι καλύτερο να συμβουλευτείτε έναν γιατρό αν είναι σοβαρός ή συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα.
Στη συνέχεια, θα σας μιλήσουμε για τους λόγους για τους οποίους βήχουμε.
Διαβάστε επίσης: Φυσικές θεραπείες για τον ξερόβηχα. Τις ξέρετε;
Για ποιον λόγο βήχουμε – Περιβαλλοντικά ερεθίσματα
Ένα περιβάλλον γεμάτο καπνό ή σκόνη ή ακάρεα, οδηγεί συνήθως σε επεισόδια βήχα. Μπορεί να είναι και αλλεργία αν επιμένει, είτε μόνιμη, είτε εποχική. Επίσης, βήχα μπορούν να προκαλέσουν οι ξαφνικές αλλαγές θερμοκρασίας.
Φλεγμονώδεις διεργασίες
Όταν υπάρχει φλεγμονή στους αεραγωγούς, παρεμποδίζεται το πέρασμα του αέρα και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε βήχα και πόνο. Το παραπάνω συμβαίνει σε κοινές ασθένειες όπως το κοινό κρυολόγημα ή τη γρίπη. Μπορεί επίσης να συμβεί όταν υπάρχουν ασθένειες όπως βρογχίτιδα, πνευμονία, ίνωση, άσθμα, καρκίνος του πνεύμονα, κ.λπ..
Η βρογχίτιδα, το άσθμα και άλλες ασθένειες του αναπνευστικού είναι οι κύριες αιτίες βήχα.
Για ποιον λόγο βήχουμε; – Άλλοι λόγοι
Μπορεί να βήχουμε εξαιτίας προβλημάτων με τη μύτη, το λαιμό, τα αυτιά, ή λόγω γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης. Ένας βήχας που χειροτερεύει υπερβολικά τη νύχτα ίσως αποτελεί σημάδι συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας.
Φάρμακα
Επίσης, ο βήχας είναι μια παρενέργεια συγκεκριμένων φαρμάκων όπως οι αναστολείς ενζύμου μετατροπής της αγγειοτασίνης. Αυτά χρησιμοποιούνται συχνά στη θεραπεία της υπέρτασης.
Κάπνισμα
Τέλος, πολύ συχνά οι καπνιστές έχουν επαναλαμβανόμενο βήχα. Να θυμάστε ότι αυτό δεν είναι υγιεινό, παρότι συμβαίνει καθημερινά. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν έχετε παρατεταμένο βήχα.
Τέλος, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι ο βήχας μπορεί να οφείλεται σε ψυχογενείς παράγοντες όπως είναι το άγχος και η νευρικότητα.
Μιλήστε με τον γιατρό σας αν έχετε απορίες.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Chung, K. F., & Pavord, I. D. (2008). Prevalence, pathogenesis, and causes of chronic cough. The Lancet. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(08)60595-4
- Dicpinigaitis, P. V., Colice, G. L., Goolsby, M. J., Rogg, G. I., Spector, S. L., & Winther, B. (2009). Acute cough: A diagnostic and therapeutic challenge. Cough. https://doi.org/10.1186/1745-9974-5-11
- Martin, M. J., & Harrison, T. W. (2015, September 1). Causes of chronic productive cough: An approach to management. Respiratory Medicine. W.B. Saunders Ltd. https://doi.org/10.1016/j.rmed.2015.05.020
- Holmes, R. L., & Fadden, C. T. (2004, May 1). Evaluation of the Patient with Chronic Cough. American Family Physician.
- Kwon, N. H., Oh, M. J., Min, T. H., Lee, B. J., & Choi, D. C. (2006). Causes and clinical features of subacute cough. Chest, 129(5), 1142–1147. https://doi.org/10.1378/chest.129.5.1142