Μάθετε για την ημισφαιρεκτομή και τη μετεγχειρητική περίοδο

Η ημισφαιρεκτομή γίνεται συνήθως σε νεαρά παιδιά επειδή οι εγκέφαλοί τους έχουν περισσότερη νευροπλαστικότητα, έτσι θεραπεύονται εύκολα. Μάθετε τα πάντα γι' αυτή τη χειρουργική επέμβαση στο άρθρο που ακολουθεί.

Στο σημερινό μας άρθρο θα μάθετε για την ημισφαιρεκτομή και τη μετεγχειρητική περίοδό της.

Η ημισφαιρεκτομή είναι μια χειρουργική επέμβαση που εκτελείται προκειμένου να αντιμετωπιστούν διάφορες επιληπτικές διαταραχές. Οι γιατροί επιλέγουν αυτή τη μέθοδο όταν αυτές οι διαταραχές δεν ανταποκρίνονται ιδιαίτερα σε περισσότερο ήπιες θεραπείες.

Η πρώτη ημισφαιρεκτομή εκτελέστηκε σε έναν σκύλο το 1888. Η πρώτη αναφορά που έχουμε για την εκτέλεση αυτής της επέμβασης σε άνθρωπο, χρονολογείται στο 1923. Τις δεκαετίες του ’60 και του ’70, αρκετές επεμβάσεις έφεραν φτωχά αποτελέσματα.

Τη σημερινή εποχή, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Οι γιατροί προτιμούν συχνά την ανατομική ημισφαιρεκτομή αντί της λειτουργικής ημισφαιρεκτομής. Είναι περισσότερο ακριβής και λιγότερο επιθετική επέμβαση. Το ποσοστό επιτυχίας είναι πολύ υψηλότερο απ’ ότι στο παρελθόν.

Σήμερα, θα ρίξουμε μια κοντινή ματιά στις σύγχρονες μορφές της επέμβασης.

Μάθετε για την ημισφαιρεκτομή

Πρόκειται για μια νευροχειρουργική επέμβαση κατά την οποία αφαιρείται ένα από τα εγκεφαλικά ημισφαίρια.

Ορισμένες φορές, ο/η χειρούργος αφαιρεί το αριστερό ημισφαίριο. Άλλες φορές, αφαιρείται το δεξί. Οι γιατροί πραγματοποιούν την επέμβαση συχνότερα σε ακραίες περιπτώσεις σε παιδιά ηλικίας από 5 έως 10 ετών.

Αυτό το είδος επέμβασης είναι κατά κύριο λόγο μια σπασμολυτική θεραπεία. Ωστόσο, είναι χρήσιμη και για ασθενείς με νευρολογικά προβλήματα, και για σοβαρές περιπτώσεις βαρέως τραύματος της κεφαλής.

Στις περισσότερες επεμβάσεις αφαιρείται ολόκληρο το εγκεφαλικό ημισφαίριο. Όμως, κάποιες φορές αφαιρείται μονάχα ένα μέρος αυτού. Αυτή ονομάζεται λειτουργική ημισφαιρεκτομή. Σε αυτές τις περιπτώσεις, αν οι γιατροί αφήσουν ένα μικρό κομμάτι του τραυματισμένου ιστού, μπορεί να υπάρξουν εκ νέου κρίσεις επιληψίας.

Ενδείξεις

Γενικά, οι εξειδικευμένοι γιατροί ίσως υποδείξουν την ημισφαιρεκτομή σε ασθενείς οι οποίοι υποφέρουν από συνεχείς και καθημερινές επιληπτικές κρίσεις και δεν ανταποκρίνονται σε φαρμακευτικές αγωγές ή λιγότερο επεμβατικά χειρουργεία.

Η ημισφαιρεκτομή συνιστάται στις παρακάτω περιπτώσεις:

• Σε παιδιά με ημιπληγία. Αφορά μόνο παιδιά άνω των τεσσάρων ετών, που υποφέρουν από επιληψία και/ή ψυχικές διαταραχές, και εφόσον έχουν ελεγχθεί για δύο χρόνια με φαρμακευτικές αγωγές στις οποίες, τελικώς, δεν ανταποκρίθηκαν.
• Σύνδρομο Sturge-Weber. Αυτή είναι μια νευροδερματική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από ένα εκ γενετής σημάδι στην περιοχή του νεύρου του τριδύμου. Οι γιατροί είναι σε θέση να προτείνουν αυτή την επέμβαση όταν οι κρίσεις ξεκινούν από μικρή ηλικία και η διαταραχή επηρεάζει ολόκληρο το ημισφαίριο.
• Η εγκεφαλίτιδα του Rasmussen. Πρόκειται για εγκεφαλική διαταραχή η οποία προκαλεί χρόνια, προοδευτική εγκεφαλίτιδα. Είναι προτιμότερη η επέμβαση σε πρώιμο στάδιο.
• Ημιμεγαλεγκεφαλία. Μια σπάνια φλεγμονώδης νευρολογική ασθένεια που προκαλεί σοβαρές επιληπτικές κρίσεις. Οι γιατροί δε συμφωνούν ακόμη για το αν το χειρουργείο είναι η καλύτερη επιλογή για τους ασθενείς που υποφέρουν από αυτή τη διαταραχή.
• Δυσπλασίες του εγκεφαλικού φλοιού.

Μάθετε για την ημισφαιρεκτομή – Τα χαρακτηριστικά της επέμβασης

Υπάρχουν τέσσερις τύποι ημισφαιρεκτομής, και είναι οι εξής:

1. Ανατομική ημισφαιρεκτομή.
2. Ημιαποφλοίωση.
3. Λειτουργική ημισφαιρεκτομή.
4. Τροποποιημένη λειτουργική ημισφαιρεκτομή.

Για τη διεκπεραίωση της επέμβασης οι γιατροί χρησιμοποιούν αναισθησία.

Ο/η χειρούργος ξεκινά ξυρίζοντας το κεφάλι του/ης ασθενούς και έπειτα σημειώνει τις γραμμές τομής. Στη συνέχεια, κάνει την τομή για την αποκάλυψη της σκληράς μήνιγγας, η οποία αφαιρείται ώστε να φτάσει στον εγκέφαλο.

Μετά, σημειώνει προσεκτικά την περιοχή που πρέπει να αφαιρεθεί. Προχωρά στην αφαίρεση της περιοχής και τον καυτηριασμό των αιμοφόρων αγγείων. Τοποθετεί μια συσκευή αποστράγγισης. Τέλος, γίνεται επανατοποθέτηση της σκληράς μήνιγγας και του κρανίου και συρράβεται η τομή.

Μετεγχειρητική περίοδος της ημισφαιρεκτομής

Δυστυχώς, η μετεγχειρητική περίοδος της επέμβασης είναι επώδυνη.

Οι γιατροί αφήνουν συνήθως τον σωλήνα αποστράγγισης για 3 με 4 ημέρες. Έπειτα, εκτιμάται η κατάσταση του/ης ασθενούς και αποφασίζεται αν θα πρέπει να αφαιρεθεί ή όχι ο σωλήνας. Πριν την αφαίρεσή του, εκτελούνται διαγνωστικές εξετάσεις ώστε να καθοριστεί αν υπάρχει αιμορραγία ή αιμάτωμα.

Μπορούν να υπάρξουν κρίσεις κατά τη διάρκεια της μετεγχειρητικής περιόδου και αποτελούν άλλη μια σοβαρή επιπλοκή. Περίπου οι μισοί από τους/ις ασθενείς εμφανίζουν υδροκεφαλία. Εν τω μεταξύ, σχεδόν όλοι οι ασθενείς εμφανίζουν ασηπτική μηνιγγίτιδα.

Επίσης, υπάρχουν αποδείξεις ότι κάποιες επιπλοκές μπορούν να εκδηλωθούν κάποια στιγμή αργότερα.

Παρόλα αυτά, το ποσοστό θνησιμότητας είναι αρκετά χαμηλό και κυμαίνεται ανάμεσα στο 4 και το 6 τοις εκατό.

Περίπου το 70% με 85% των ασθενών υποβάλλονται σε ημισφαιρεκτομή ώστε να σταματήσουν να υποφέρουν από επιληπτικές κρίσεις. Για το 10-20% βελτιώνεται αισθητά η ποιότητα ζωής.