Τύποι σχιζοφρένειας και τα χαρακτηριστικά τους

Υπάρχουν διάφοροι τύποι σχιζοφρένειας. Ορισμένοι προκαλούν παραισθήσεις, άλλοι ψευδαισθήσεις, και κάποιοι μπορούν να οδηγήσουν ακόμη και σε ανώμαλες κινήσεις. Στο σημερινό μας άρθρο θα συζητήσουμε για τα κυρίαρχα συμπτώματα κάθε τύπου.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι σχιζοφρένειας. Μέχρι πρόσφατα, αυτή η ψυχική διαταραχή χωριζόταν σε υποτύπους. Τώρα, υπάρχουν πέντε διαφορετικοί τύποι οι οποίοι διαφοροποιούνται βάσει των κυρίαρχων χαρακτηριστικών τους.

Υπάρχουν διαφορές στον τρόπο αντίληψης της πραγματικότητας σε όλους όμως: παραισθήσεις, ψευδαισθήσεις, και διακυμάνσεις στη συμπεριφορά και τη σκέψη. Αυτή η πάθηση επηρεάζει σημαντικά τις ζωές των ασθενών, αλλά και των ανθρώπων γύρω τους.

Όταν οι ασθενείς χάνουν την ικανότητα να ελέγχουν τις πράξεις τους, η ασθένεια μπορεί να μετατραπεί σε δημόσιο κίνδυνο. Στο σημερινό μας άρθρο, θα συζητήσουμε για όσα πρέπει να γνωρίζετε για τους διάφορους τύπους σχιζοφρένειας και τα χαρακτηριστικά τους.

Τι είναι η σχιζοφρένεια;

Όπως αναφέραμε παραπάνω, πρόκειται για μια ψυχική διαταραχή η οποία εμφανίζεται συνήθως κοντά στην ηλικία των 20 ετών. Αυτό είναι σημαντικό επειδή πολλοί άνθρωποι τη μπερδεύουν με άλλες παθολογίες. Ωστόσο, οι ειδικοί δε θεωρούν πως κάποιος υποφέρει από την πάθηση αν τα συμπτώματα εμφανίζονται στην παιδική ηλικία ή μετά τα 45 χρόνια.

Η ασθένεια επηρεάζει τα συναισθήματα, τη συμπεριφορά, και την ικανότητα σκέψης. Τα συμπτώματα ποικίλουν, αλλά οι παραισθήσεις είναι συχνές, τόσο ακουστικές όσο και οπτικές.

Ένα άτομο με σχιζοφρένεια αντιλαμβάνεται πράγματα όπως φωνές ή ανθρώπους που κανείς άλλος δε μπορεί ν’ ακούσει ή να δει. Αυτό το σύμπτωμα αλλοιώνει συνήθως τη σκέψη και οι ασθενείς ίσως μιλάνε σαστισμένα και χωρίς να βγάζουν νόημα.

Άλλο ένα συχνό σημάδι είναι οι ανώμαλες κινήσεις. Παραδείγματος χάρη, ένα άτομο μπορεί να κουνά υπερβολικά το χέρι του ή να παίρνει μια περίεργη στάση σώματος. Ακόμη, όπως θα εξηγήσουμε στη συνέχεια, αυτή η διαταραχή της κίνησης αποτελεί χαρακτηριστικό ορισμένων τύπων σχιζοφρένειας.

Ποιοι είναι οι τύποι σχιζοφρένειας

Όπως γράφει ένα άρθρο στο Universidad de Salamanca, και οι τύποι σχιζοφρένειας και η αποδοχή της ίδιας της διαταραχής είναι σχετικά πρόσφατα. Τα αρχαία χρόνια, οι άνθρωποι που υπέφεραν από αυτή την ασθένεια πιστεύονταν ότι είχαν κυριευθεί από δαίμονες.

Γι’ αυτόν τον λόγο, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η ψυχολογία έχει προχωρήσει σημαντικά. Πριν την έκδοση του DSM-V (Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών, Πέμπτη έκδοση), υπήρχαν μόνο πέντε τύποι σχιζοφρένειας για τους οποίους θα μιλήσουμε παρακάτω.

Παρανοϊκή σχιζοφρένεια

Τα κυρίαρχα συμπτώματα αυτού του τύπου σχιζοφρένειας είναι συνήθως οι ψευδαισθήσεις και οι ακουστικές παραισθήσεις. Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Electronic Medical Journal πρόκειται για τον πιο συχνό τύπο.

Αποδιοργανωμένη σχιζοφρένεια

Υπάρχει μια αλλοίωση στις συναισθηματικές ικανότητες του ατόμου. Δυσκολεύεται να ενεργήσει σωστά σε όλες τις καταστάσεις. Έχει την τάση να μην έχει αναστολές και να έχει περίεργη συμπεριφορά. Παραδείγματος χάρη, να γελά όταν κάποιος του μεταφέρει δυσάρεστα νέα.

Κατατονική

Αυτός είναι ο πιο εύκολα αναγνωρίσιμος τύπος. Τα άτομα αυτά μπορούν να μείνουν ακίνητα για πολλή ώρα και χωρίς να έχουν κάποια έκφραση στο πρόσωπό τους.

Παραμένουν ακίνητα αλλά το μυαλό τους τρέχει. Τόσο πολύ ώστε να αποσυνδέονται από τον έξω κόσμο, χωρίς ν’ ανταποκρίνονται σε ερεθίσματα.

Υπολειμματική και αδιαφοροποίητη

Η αδιαφοροποίητη σχιζοφρένεια είναι ένας τύπος χωρίς συγκεκριμένα κυρίαρχα συμπτώματα. Κατά κύριο λόγο είναι μια μίξη των υπολοίπων. Η υπολειμματική σχιζοφρένεια διατηρεί ορισμένα συμπτώματα, παρά την ακολουθούμενη θεραπεία.

Οι τύποι σχιζοφρένειας σύμφωνα με το DSM-V

Σήμερα, το DSM-V είναι το εγχειρίδιο για την διάγνωση των ψυχικών διαταραχών. Αυτό το εργαλείο περιλαμβάνει πάρα πολλές αλλαγές σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκδόσεις αναφορικά με τη σχιζοφρένεια.

Σύμφωνα με μια μελέτη του Revista Iberoamericana de Psicosomática, η κύρια αλλαγή είναι η εξάλειψη των υποτύπων. Τώρα γίνεται προσπάθεια να καθοριστούν τα συμπτώματα που κυριαρχούν κατά την έναρξη της πάθησης.

Έτσι, αντί ν’ απαριθμούνται οι τύποι σχιζοφρένειας, τονίζονται οι προσδιοριστές. Με αυτόν τον τρόπο ο ψυχολόγος ή ο ψυχίατρος μπορεί να αξιολογήσει πιο εύκολα τον ασθενή και να τον θεραπεύσει.

Οι τύποι σχιζοφρένειας χρησιμοποιούνται ακόμη για κατηγοριοποίηση

Εν κατακλείδι, υπάρχουν πέντε τύποι σχιζοφρένειας: παρανοϊκή, αποδιοργανωτική, κατατονική, αδιαφοροποίητη, και υπολειμματική. Πέραν του ότι πολλοί ειδικοί έχουν αφαιρέσει την κατηγοριοποίηση, πολλοί συνεχίζουν να τη χρησιμοποιούν επειδή μπορεί να φανεί χρήσιμη για τον προσδιορισμό της θεραπείας.

Αυτό που θα πρέπει να θυμάστε είναι ότι όλοι οι τύποι είναι σοβαροί, ενέχουν κινδύνους για τη ζωή του ασθενή, αλλά και του περιβάλλοντός του. Γι’ αυτό, αναζητήστε επαγγελματική βοήθεια αν πιστεύετε ότι εσείς ή κάποιο κοντινό σας πρόσωπο ίσως πάσχει από σχιζοφρένεια.