Αιμόπτυση: Πότε πρέπει να ζητήσετε βοήθεια

Η παρουσία αίματος κατά το βήχα ή το φτύσιμο αποτελεί συχνή ιατρική συμβουλή, καθώς τείνει να προκαλεί συναγερμό. Ανακαλύψτε τις κύριες αιτίες εδώ.

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από γιατρό Maryel Alvarado Nieto.

Τελευταία ενημέρωση: 09 Δεκεμβρίου, 2022

Το αίμα κατά τον βήχα ή το φτύσιμο μπορεί να δημιουργήσει οπτικό αντίκτυπο στους ανθρώπους, γεγονός που σε πολλές περιπτώσεις τους αναγκάζει να αναζητήσουν έγκαιρα ιατρική συμβουλή. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές αιτίες αυτού του συμπτώματος και μπορεί να ποικίλλουν από ασήμαντα και εύκολα διαχειρίσιμα προβλήματα έως πραγματικά επείγοντα περιστατικά. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η αιμόπτυση θα πρέπει να αξιολογείται προσεκτικά.

Προτεραιότητα αποτελεί η διαφοροποίηση της προέλευσης του αίματος, καθώς μπορεί να προέρχεται από την αναπνευστική οδό ή ακόμη και από το γαστρεντερικό σύστημα. Αυτό απαιτεί μια ενδελεχή σωματική εξέταση για την αναγνώριση των ευρημάτων σε κάθε περίπτωση.

Επιπλέον, η δυνατότητα επίδειξης του αίματος είναι μια πολύ χρήσιμη πρόσθετη πηγή, καθώς είναι δυνατόν οι γιατροί να παρατηρήσουν διακριτικά χαρακτηριστικά, όπως η παρουσία φυσαλίδων αέρα ή υπολειμμάτων τροφής.

Αιμόπτυση: Αίμα από τον κατώτερο αεραγωγό

Η εκροή αίματος από το στόμα που συνοδεύει τον βήχα είναι γνωστή ως αιμόπτυση. Το αίμα που βγαίνει με αυτόν τον τρόπο έχει συχνά αφρώδη εμφάνιση, χωρίς υπολείμματα τροφής.

Είναι σημαντικό να προσδιοριστεί η ένταση της αιμόπτυσης. Για να γίνει αυτό, πρέπει να εκτιμηθεί ο όγκος της αιμορραγίας και η ταχύτητα με την οποία αναπτύσσεται.

Η ένταση μπορεί να ταξινομηθεί ως εξής:

• Ήπια, γνωστή ως αιμοπτωτική απόχρεμψη. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το αίμα εμφανίζεται με τη μορφή ραβδώσεων που λεκιάζουν τα πτύελα.
• Μέτρια, που συνιστά μέτριας βαρύτητας αιμόπτυση.
• Απειλητική, η οποία υποδηλώνει σοβαρή κατάσταση κατά την οποία η ενεργός αιμορραγία θέτει σε κίνδυνο την αναπνοή ή την αιμοδυναμική σταθερότητα του ασθενούς.

Αιμόπτυση κατά τον βήχα ή το φτύσιμο: Αιτίες

Υπάρχουν διάφορες αιτίες αιμόπτυσης, οι οποίες ποικίλλουν ως προς τη συχνότητά τους σε διαφορετικούς γεωγραφικούς πληθυσμούς. Επίσης, η ηλικία, το κάπνισμα και η κοινωνική κατάσταση είναι σημαντικοί παράγοντες στην αναζήτηση της πηγής του αίματος.

Οι κύριες αιτίες της αιμόπτυσης περιλαμβάνουν τα εξής:

• Βρογχεκτασία
• Βρογχογενές καρκίνωμα
• Χρόνια βρογχίτιδα
• Φυματίωση
• Πνευμονικές λοιμώξεις και αποστήματα
• Μυκητίαση: ασπεργίλλωση, ιστοπλάσμωση, παρακοκκιδιομυκητίαση, κοκκιδιομυκητίαση
• Θωρακικό τραύμα
• Ξένο σώμα στον αεραγωγό
• Αρτηριακές δυσπλασίες
• Χρήση αντιπηκτικών φαρμάκων
• Κρυπτογενής αιμόπτυση: περιπτώσεις χωρίς προφανή αιτία

Διάγνωση της αιμόπτυσης

Ένα λεπτομερές ιστορικό είναι χρήσιμο για την καθοδήγηση της διάγνωσης. Ωστόσο, είναι επίσης απαραίτητο να πραγματοποιηθούν συμπληρωματικές εξετάσεις για τον προσδιορισμό της αιτίας και την καθιέρωση μιας αποτελεσματικής θεραπείας.

Οι εξετάσεις αυτές εξαρτώνται από την κάθε περίπτωση:

• Αιμογράφημα και εξετάσεις πήξης του αίματος
• Παλμική οξυμετρία
• Αρτηριακό αέριο
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Μελέτη πτυέλων
• Ακτινογραφία θώρακος ή τομογραφία θώρακος.
• Βρογχοσκόπηση

Θεραπεία για την αιμόπτυση

Η θεραπευτική προσέγγιση της αιμόπτυσης εξαρτάται από τη σοβαρότητα της κλινικής εικόνας. Στην ήπια αιμόπτυση, η θεραπεία στα εξωτερικά ιατρεία με παρακολούθηση σε 24 έως 48 ώρες είναι η πλέον ενδεδειγμένη.

Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις είναι απαραίτητη η νοσηλεία σε νοσοκομείο με ελεγχόμενη δίαιτα για την αποφυγή βρογχοαναρρόφηση της τροφής. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί επίσης να ενδείκνυται η χορήγηση αντιβηχικών φαρμάκων και η κατάκλιση σε πλάγια θέση στην πλευρά του πάσχοντος πνεύμονα.

Ομοίως, πρέπει να προστατεύεται ο αεραγωγός, εξασφαλίζοντας έτσι την παροχή οξυγόνου. Η χρήση αντιβιοτικών ενδείκνυται σε περίπτωση υποψίας λοίμωξης και ως μέτρο προφύλαξης για ορισμένες καταστάσεις.

Άλλες θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν τη θεραπευτική βρογχοσκόπηση, τον εμβολισμό παθολογικών αρτηριών και τη χειρουργική επέμβαση. Επιπλέον, θα πρέπει να είναι διαθέσιμα σφαιρικά συμπυκνώματα για πιθανή μετάγγιση.

Αίμα από τον πεπτικό σωλήνα: Αιματέμεση

Η εκροή αίματος από το στόμα που συνοδεύει τον έμετο είναι γνωστή ως αιματέμεση και αποτελεί συχνή αιτία για την επίσκεψη στο τμήμα επειγόντων περιστατικών. Οι θέσεις προέλευσης της αιμορραγίας από το ανώτερο γαστρεντερικό σύστημα είναι ο οισοφάγος, το στομάχι και ο δωδεκαδάκτυλος.

Η αιμορραγία από το ανώτερο γαστρεντερικό σύστημα ταξινομείται είτε σε κιρσική είτε σε μη κιρσική νόσο, με τη δεύτερη να είναι η πιο συχνή. Τα μη κιρσοειδικά αίτια περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• Οισοφαγίτιδα
• Γαστρικό και δωδεκαδακτυλικό έλκος
• Σύνδρομο Mallory Weiss

Παράγοντες κινδύνου

Οι γιατροί μπορούν να προσδιορίσουν την προέλευση της αιμορραγίας με ερωτήσεις, αλλά αυτό θα πρέπει να επαληθευτεί με ενδοσκόπηση ανώτερου πεπτικού. Ακόμα κι έτσι, υπάρχουν καταστάσεις που προδιαθέτουν σε τραυματισμό του βλεννογόνου του πεπτικού και σε επακόλουθη αιμορραγία.

Οι παράγοντες κινδύνου για αιμορραγία από το ανώτερο γαστρεντερικό περιλαμβάνουν τα εξής:

• Λήψη φαρμακευτικής αγωγής με μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη αναλγητικά (ΜΣΑΦ)
• Ιστορικό γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης
• Λοίμωξη από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.
• Η χρήση αντιπηκτικών παραγόντων και αντιαιμοπεταλιακών φαρμάκων.
• Πρόσφατο ιστορικό έντονων εμετών
• Αλκοολισμός

Διαχείριση και επιπλοκές της αιματέμεσης

Ένα λεπτομερές κλινικό ιστορικό είναι πάντα πολύ χρήσιμο όταν πρόκειται για τη διάγνωση και τη θεραπεία της αιματέμεσης. Ομοίως, η ένταση της αιμορραγίας πρέπει να εκτιμάται δίνοντας προσοχή στις αιμοδυναμικές συνθήκες του ασθενούς.

Αρκετές μελέτες συνιστούν τη χορήγηση ενδοφλέβιων υγρών και αναστολέων πρωτονίων. Θα πρέπει επίσης να αξιολογείται η δυνατότητα μετάγγισης αίματος.

Η πρώιμη ενδοσκόπηση θεωρείται σήμερα η ενδεδειγμένη τεχνική, καθώς επιτρέπει τον προσδιορισμό τόσο της θέσης της βλάβης όσο και της σοβαρότητάς της. Μερικές φορές χρησιμοποιείται επίσης ως θεραπευτική τεχνική.

Οι κύριες επιπλοκές της αιμορραγίας του ανώτερου γαστρεντερικού είναι ο κίνδυνος επαναιμορραγίας και η διάτρηση κοίλου σπλάχνου. Ως εκ τούτου, οι γιατροί πρέπει να εξετάζουν κάθε περίπτωση ξεχωριστά, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία του ατόμου και άλλες υπάρχουσες καταστάσεις.

Επιστάξεις και αιμορραγία των ούλων: Συνήθεις αιτίες για την αιμόπτυση

Επιπλέον, θα πρέπει επίσης να αποκλείονται τραυματισμοί στη μύτη και τον στοματοφάρυγγα. Η επίσταξη, η οποία είναι αιμορραγία από τη μύτη, και η ουλόρροια, η οποία συμβαίνει μέσω των ούλων, αποτελούν επίσης μέρος της διαφορικής διάγνωσης.

Αυτές είναι κοινές αιτίες του αίματος κατά τον βήχα ή το φτύσιμο. Η εξέταση των ρινικών διόδων θα αποκαλύψει τα στίγματα της αιμορραγίας, ενώ η παρατήρηση του στοματικού βλεννογόνου θα επιτρέψει την απεικόνιση περιοχών φλεγμονής στα ούλα.

Η αξιολόγηση αυτή είναι απαραίτητη, διότι όταν η επίσταξη ή η αιμορραγία των ούλων συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου, μπορεί να περάσει απαρατήρητη από το άτομο. Αυτό δημιουργεί σύγχυση, επειδή το επόμενο πρωί εμφανίζεται αίμα κατά τον βήχα ή το φτύσιμο και φαίνεται να μην έχει γνωστή προέλευση.

Πότε πρέπει να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια

Κάθε φορά που η αιμορραγία είναι άφθονη, είναι απαραίτητο να μεταβείτε στο πλησιέστερο νοσοκομείο. Ομοίως, όταν η παρουσία αίματος κατά το βήχα ή το φτύσιμο είναι συνήθης, είναι απαραίτητο να αναζητήσετε έγκαιρα ιατρική εκτίμηση.

Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν το αίμα δεν προέρχεται σαφώς από τα ούλα ή τη μύτη. Ωστόσο, εάν η επίσταξη και η αιμορραγία των ούλων είναι κάτι που αντιμετωπίζετε συχνά, είναι επίσης σημαντικό να επισκεφθείτε γιατρό.