Σύνδρομο υπερκινητικότητας των αρθρώσεων: Τι είναι;
Η έννοια της “υπερκινητικότητας των αρθρώσεων” αναφέρεται στην κατάσταση κατά την οποία τα εύρη κίνησης των αρθρώσεων είναι ευρύτερα από το φυσιολογικό, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία και το φύλο του ατόμου. Από την πλευρά του, το σύνδρομο υπερκινητικότητας των αρθρώσεων (JHS) αποτελεί μια διαταραχή κατά την οποία, εκτός από την εμφάνιση αυξημένης ευκαμψίας των αρθρώσεων, εμφανίζονται και άλλα συμπτώματα, ιδίως πόνος.
Οι εκδηλώσεις αυτές είναι εξουθενωτικές με την πάροδο του χρόνου, επηρεάζοντας την ποιότητα ζωής.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η διάγνωση του JHS γίνεται συχνά με καθυστέρηση. Στην πραγματικότητα, ορισμένοι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι καθυστερεί κατά μέσο όρο εξήμισι χρόνια. Προφανώς, αυτό οφείλεται στη χαμηλή του συχνότητα.
Ομοίως, δεν είναι δυνατόν να βρεθεί μια βλάβη που υποδηλώνει JHS με τις συμβατικές διερευνητικές μεθόδους. Αυτό καθιστά την έγκαιρη διάγνωση πιο δύσκολη.
Σε τι συνίσταται και γιατί εμφανίζεται;
Οι μηχανισμοί που εμπλέκονται στην προέλευση του συνδρόμου υπερκινητικότητας των αρθρώσεων είναι εν μέρει άγνωστοι. Ωστόσο, υπάρχουν θεωρίες που το συνδέουν με μεταβολές σε ορισμένα συστατικά του συνδετικού ιστού.
Η υποψία αυτή βασίζεται στο γεγονός ότι ο συνδετικός ιστός υπάρχει σε όλο το σώμα. Και αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει τόσο τη μεγάλη ποικιλομορφία των σχετικών συμπτωμάτων όσο και την ποικιλία των οργάνων που επηρεάζονται.
Φαίνεται ότι υπάρχει κληρονομική συνιστώσα του, καθώς παρατηρείται αυτοσωμικό επικρατές πρότυπο. Αυτό σημαίνει ότι το παιδί ενός ατόμου με τη διαταραχή έχει 50% κίνδυνο να την εμφανίσει.
Η γενετική του JHS
Σε ασθενείς με σύνδρομο υπερκινητικότητας των αρθρώσεων έχουν βρεθεί μεταβολές στις ίνες κολλαγόνου τύπου ΙΙΙ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι ίνες αυτές να εμφανίζονται λεπτές στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο, σε σύγκριση με εκείνες του γενικού πληθυσμού.
Η δομική τροποποίηση του κολλαγόνου δημιουργεί αδυναμία στους ιστούς, προκαλώντας μεγάλη χαλαρότητα των περιοχών κίνησης των αρθρώσεων. Ομοίως, αυτή η αδυναμία των ιστών πιστεύεται ότι ευθύνεται και για τα άλλα συμπτώματα που παρατηρούνται.
Δεν έχει καταστεί δυνατή μόνο η αναγνώριση της μετάλλαξης στο γονίδιο που κωδικοποιεί το κολλαγόνο, αλλά έχει βρεθεί επίσης μια μεταβολή στο γονίδιο της γλυκοπρωτεΐνης τενασίνης-X. Ωστόσο, αυτό είναι παρόν μόνο στο 5 έως 10 % των ασθενών, οπότε μια φυσιολογική γενετική μελέτη δεν αποκλείει το σύνδρομο.
Η γενετική συνιστώσα μπορεί να υπάρχει, αλλά δεν εξηγεί πάντα το 100 % των περιπτώσεων.
Παράγοντες κινδύνου
Ο επιπολασμός του συνδρόμου υπερκινητικότητας των αρθρώσεων ποικίλλει ανάλογα με τη βιβλιογραφία και υπολογίζεται σε 1 έως 5 άτομα ανά 10.000 κατοίκους. Ωστόσο, εμφανίζεται κυρίως στις γυναίκες.
Ομοίως, είναι συχνότερο στους Ασιάτες και στα άτομα αφρικανικής καταγωγής από ό,τι στους Καυκάσιους. Με τη σειρά του, ο επιπολασμός φαίνεται να μειώνεται με την ηλικία.
Ορισμένοι από τους σχετιζόμενους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
- Παχυσαρκία.
- Τραύμα.
- Έντονη σωματική δραστηριότητα.
- Υπερκινητικότητα της κροταφογναθικής άρθρωσης.
Συμπτώματα που σχετίζονται με το σύνδρομο υπερκινητικότητας των αρθρώσεων
Οι περισσότεροι ασθενείς εκδηλώνουν πόνο στις αρθρώσεις (αρθραλγία), ο οποίος ξεκινά σιγά σιγά μέχρι να γίνει χρόνιος. Αυτό προκαλεί φόβο για την κινητοποίηση της άρθρωσης (κινησιοφοβία). Ωστόσο, η ακινησία προκαλεί ατροφία του μυϊκού συστήματος, καθιστώντας την άρθρωση ακόμη πιο ασταθή.
Είναι σύνηθες για τα άτομα που υποφέρουν από συνεχή πόνο να αναπτύσσουν σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.
Εκτός από την αρθραλγία, ορισμένα συμπτώματα των αρθρώσεων περιλαμβάνουν δυσκαμψία, τρίξιμο και αίσθημα αστάθειας. Είναι σύνηθες ο πόνος να επιδεινώνεται με τις επαναλαμβανόμενες κινήσεις και να βελτιώνεται με την ανάπαυση.
Οι πιο συχνά προσβεβλημένες αρθρώσεις είναι οι ώμοι, τα γόνατα, ο αυχένας και οι αστράγαλοι. Από την άλλη πλευρά, τα εξωαρθρικά συμπτώματα που περιγράφονται περιλαμβάνουν τα εξής:
- Πονοκέφαλοι.
- Διαταραχές ύπνου.
- Μυϊκές κράμπες.
- Ταχυκαρδία και αίσθημα παλμών.
- Οφθαλμική ξηρότητα (ξηροφθαλμία).
- Ευθραυστότητα των τριχοειδών αγγείων με αιματώματα και εκχύμωση.
- Συναισθηματικές διαταραχές: κατάθλιψη, άγχος και κρίση πανικού.
- Γαστρεντερικές διαταραχές: υποτροπιάζον κοιλιακό άλγος και ευερέθιστο έντερο.
Επισκεφθείτε και αυτό το άρθρο: Τι είναι ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος;
Πώς μπορεί να διαγνωστεί;
Το σύνδρομο υπερκινητικότητας των αρθρώσεων είναι δύσκολο να διαγνωστεί, καθώς δεν υπάρχουν διαθέσιμες συμπληρωματικές εξετάσεις για την επιβεβαίωσή του. Η υποψία είναι εξ ολοκλήρου κλινική και, ως εκ τούτου, η διάγνωση πρέπει να τεθεί με τον αποκλεισμό άλλων παθολογιών.
Υπάρχουν διάφορα κριτήρια χρήσιμα για τον ιατρό. Το πλέον αποδεκτό προς το παρόν είναι αυτό που περιγράφεται από τον Brighton.
Αναζήτηση άλλων αλλοιώσεων και επιπλοκών
Στο σύνδρομο αποδίδεται καλοήθης συνιστώσα προκειμένου να διαφοροποιηθεί από άλλες αλλοιώσεις του συνδετικού ιστού που θεωρούνται σοβαρότερες. Ωστόσο, η συμπτωματολογία που προκαλεί μπορεί να είναι καταστροφική, λόγω της μείωσης της ποιότητας ζωής.
Ομοίως, είναι σημαντικό να αποκλειστούν άλλες νόσοι, όπως:
- Αρθροπάθεια.
- Ινομυαλγία.
- Διαστολή της αορτής.
- Πρόπτωση μιτροειδούς βαλβίδας.
- Συγγενής δυσπλασία του ισχίου.
Η συμμετοχή του συνδετικού ιστού καθιστά τον ασθενή πιο ευάλωτο στην εμφάνιση εξαρθρώσεων και τενοντίτιδας και πιο επιρρεπή σε οστεοπενία και κατάγματα. Ομοίως, λόγω της αυξημένης αδυναμίας του κοιλιακού τοιχώματος και του πυελικού εδάφους, εμφανίζονται επίσης κήλες και πρόπτωση της μήτρας και του ορθού.
Άλλες διαγνώσεις
Δεδομένου ότι η διάγνωση γίνεται μέσω του αποκλεισμού, είναι σημαντικό να αποκλείονται άλλες παθολογίες:
- Σύνδρομο Ehlers-Danlos.
- Ατελής οστεογένεση.
- Σύνδρομο Marfan.
Οι κήλες είναι συχνότερες, καθώς το κοιλιακό τοίχωμα είναι πιο χαλαρό.
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί το σύνδρομο υπερκινητικότητας των αρθρώσεων;
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για την αντιμετώπιση του συνδρόμου, οπότε τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται προσπαθούν να ελέγξουν τα συμπτώματα στις οξείες φάσεις. Για το σκοπό αυτό προτείνονται αναλγητικά όπως η παρακεταμόλη (πάντα με συνταγή).
Τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα δεν θεωρούνται πρώτη επιλογή λόγω των ανεπιθύμητων ενεργειών τους. Ομοίως, τα οπιοειδή δεν συνταγογραφούνται στους περισσότερους ασθενείς.
Η αντίληψη του πόνου έχει μια συναισθηματική συνιστώσα που είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί. Αυτό καθιστά εφικτή τη συνταγογράφηση αντικαταθλιπτικών και ορισμένων αντισπασμωδικών. Η χρήση αυτών των φαρμάκων δεν πρέπει να παρατείνεται για πολύ καιρό.
Βιταμίνες και σύνδρομο υπερκινητικότητας των αρθρώσεων
Ορισμένες μελέτες προτείνουν τη συνταγογράφηση συμπληρώματος βιταμίνης C ως βοηθητικού παράγοντα στη σύνθεση κολλαγόνου. Ωστόσο, όπως και για την κατανάλωση κολλαγόνου, δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι αυτό έχει κάποια χρησιμότητα.
Σε περιπτώσεις οστεοπενίας, θα πρέπει να συνταγογραφούνται ασβέστιο και βιταμίνη D- εάν είναι απαραίτητο, ακόμη και διφωσφονικά. Καλό είναι να αντιμετωπίζεται κάθε υποκείμενη παθολογία και να μειώνεται το υπερβολικό βάρος.
Επανεκπαίδευση του ασθενούς
Τέλος, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η θεραπεία είναι απαραίτητη σε αυτούς τους ασθενείς. Η σταδιακή φυσική εκγύμναση καθιστά δυνατή την ενδυνάμωση του μυϊκού συστήματος και τη βελτίωση της στάσης του σώματος, αλλά η άσκηση πρέπει να είναι τακτική.
Στόχος είναι η επίτευξη συντονισμένων κινήσεων των αρθρώσεων που μειώνουν τον μικροτραυματισμό. Επομένως, η φυσιοθεραπεία είναι απαραίτητη.
Ομοίως, συνιστάται γρήγορο περπάτημα για 30 λεπτά ημερησίως σε επίπεδο έδαφος, με τη χρήση κατάλληλων υποδημάτων. Ορισμένοι συγγραφείς συνιστούν τη χρήση υποστηρικτικών συσκευών, όπως πέλματα, επιγονατίδες και οσφυϊκή ζώνη.
Η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία και οι τεχνικές χαλάρωσης έχουν επίσης αποδειχθεί χρήσιμες για την αντιμετώπιση αυτής της διαταραχής[/atomik-in-text].
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Belmonte, M.; Castellano, J.; Román, J.; Rosa, J.; Enfermedades Reumáticas. Actualización SVR; Sociedad Valenciana de Reumatología; Imprenta Narcea S.A.; 2013.
- Carbonell, N.; Rodríguez, A.; Rojas G.; Barragán J.; Orrantia M.; Rodríguez, R.; Síndrome de Hipermovilidad Articular; Acta Ortopédica Mexicana; 34 (6): 441 – 449; 2020.
- Yunchoy, H.; Síndrome de Hipermovilidad Articular; Reumatología; 17 (2): 74 – 80; 2001.
- Giraudet-Le Quintrec, J.; Legoupil, N.; Síndrome de Hipermovilidad Articular Benigna; EMC – Aparato Locomotor; Elsevier; 43 (2): 1 – 9; 2010.
- Takahashi, C.; Parreño, J.; Análisis de los Tratamiento Farmacológicos y no Farmacológicos en el Síndrome de Hipermovilidad Articular (SHA) Durante el Periodo 2017 al 2021: Una Revisión Sistemática; Diagnóstico; 71 (2): 74 – 82; 2022.