Κιρσοκήλη: Συμπτώματα, αιτίες και θεραπείες
Ο όρος κιρσοκήλη αναφέρεται στη διάταση των φλεβών του όσχεου (του δέρματος που στηρίζει τους όρχεις). Αυτές οι φλέβες, οι οποίες ανήκουν στο παμφιοειδές πλέγμα, μεταφέρουν αποξυγονωμένο αίμα από τους όρχεις στην καρδιά.
Η φλεβική ανεπάρκεια προκαλεί τη διαταραχή επειδή το αίμα λιμνάζει ή συσσωρεύεται αντί να κυκλοφορεί έξω από την περιοχή. Είναι το αντίστοιχο των κιρσών των κάτω άκρων.
Η κιρσοκήλη είναι συνήθως μονόπλευρη, με έως και το 90% των περιπτώσεων στην αριστερή πλευρά του σώματος. Ωστόσο, μπορεί να είναι και αμφοτερόπλευρη. Η πάθηση αυτή είναι πιο συχνή σε νεαρούς άνδρες ηλικίας μεταξύ 15 και 25 ετών και έχει υψηλό επιπολασμό, με 15 περιπτώσεις ανά 100 άνδρες.
Συμπτώματα από την κιρσοκήλη
Γενικά, η κιρσοκήλη είναι συνήθως ασυμπτωματική και το εύρημα είναι συχνά τυχαίο κατά τη διάρκεια μιας συνήθους φυσικής εξέτασης. Όταν προκαλεί προβλήματα, εκδηλώνεται με αμβλύ πόνο, μειωμένο όγκο όρχεων, παρουσία εξογκώματος ή αίσθημα βάρους στο επίπεδο του οσχέου.
Πώς προκαλεί προβλήματα γονιμότητας;
Η κιρσοκήλη προκαλεί υπογονιμότητα σε περίπου 4 έως 8 στους 10 άνδρες που έχουν αυτή την πάθηση. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το παμφιοειδές πλέγμα είναι υπεύθυνο για τη διατήρηση επαρκούς θερμοκρασίας των όρχεων για την παραγωγή και την ωρίμανση του σπέρματος.
Οι όρχεις απαιτούν χαμηλότερη βασική θερμοκρασία από το υπόλοιπο σώμα για τις λειτουργίες τους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο απομονώνονται στον οσφυϊκό τους σάκο.
Το παπινιόμορφο πλέγμα είναι υπεύθυνο για την ψύξη του αίματος στην ορχική αρτηρία πριν αυτό εισέλθει στους όρχεις. Η διαστολή του προκαλεί υπερθέρμανση των όρχεων, με συνέπεια τη χαμηλότερη παραγωγή και ωρίμανση των σπερματοζωαρίων. Έτσι, επηρεάζεται το δυναμικό γονιμότητας του άνδρα.
Ίσως σας ενδιαφέρει: Συμπτώματα και θεραπεία για την αδενοειδίτιδα στα μωρά
Αυτή η αλλοίωση των όρχεων έχει και άλλες συνέπειες
Επιπλέον, από την ίδια αλλοίωση της λειτουργίας των όρχεων, υπάρχει μείωση της παραγωγής τεστοστερόνης. Ακόμη και αν η κιρσοκήλη είναι μονόπλευρη, η αύξηση της θερμοκρασίας επηρεάζει και τις δύο πλευρές.
Η μείωση της παραγωγής τεστοστερόνης αναστέλλει την ανάπτυξη των όρχεων κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Επιπλέον, παράγει την επακόλουθη απώλεια ιστού, η οποία μπορεί να καταλήξει σε ατροφία των όρχεων.
Τα αίτια για την κιρσοκήλη
Δεν υπάρχει οριστική και μοναδική αιτία της κιρσοκήλης. Αντίθετα, θεωρείται μια πολυπαραγοντική κατάσταση. Οι θεωρίες προσανατολίζονται στην απουσία ή την ανεπάρκεια των φλεβικών βαλβίδων, η οποία θα επέτρεπε τη φλεβική παλινδρόμηση που θα μπορούσε να σχηματίσει κιρσούς.
Ομοίως, η επικράτηση της αριστερής πλευράς σχετίζεται με το γεγονός ότι η ορχική φλέβα σε αυτή την πλευρά είναι μακρύτερη. Ως εκ τούτου, έχει υψηλότερη υδροστατική πίεση. Ομοίως, η αριστερή ορχική φλέβα εκβάλλει στη νεφρική φλέβα υπό ορθή γωνία, γεγονός που εμποδίζει την επαρκή φλεβική επιστροφή.
Μπορεί επίσης να οφείλεται σε αυξημένο ιξώδες του αίματος, το οποίο εμποδίζει τη φλεβική παλινδρόμηση. Ή μπορεί να προκληθεί από την παρουσία μαζών ή λεμφαδένων που εμποδίζουν τη ροή του αίματος.
Η κιρσοκήλη εμφανίζεται συχνότερα κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Οι όρχεις παρουσιάζουν επιταχυνόμενη ανάπτυξη εκείνη την περίοδο, οπότε απαιτούν μεγαλύτερη ροή αίματος.
Η διάγνωση είναι κλινική, αλλά μπορεί να επιβεβαιωθεί με απεικόνιση
Για τη διάγνωση της κιρσοκήλης αρκεί η φυσική εξέταση. Κατά τη στιγμή της ψηλάφησης του όσχεου, υπάρχει συνήθως η αίσθηση ενός “σάκου με σκουλήκια“.
Το άτομο πρέπει να αξιολογείται τόσο σε δίποδη (όρθια) όσο και σε ύπτια (ξαπλωτή) θέση. Ωστόσο, η κιρσοκήλη μπορεί να μην είναι αναγνωρίσιμη από τη φυσική εξέταση όταν είναι υποκλινική. Στην περίπτωση αυτή, ένα υπερηχογράφημα είναι χρήσιμο.
Μερικές φορές η κατάσταση αυτή είναι ψηλαφητή αλλά όχι ορατή. Μπορεί επίσης να είναι ψηλαφητή με ή χωρίς ελιγμούς αύξησης της ενδοκοιλιακής πίεσης. Δηλαδή, μπορεί να ανιχνευθεί ζητώντας από τον ασθενή να εκτελέσει τον ελιγμό Valsalva.
Είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη η θερμοκρασία του περιβάλλοντος, καθώς το κρύο ανυψώνει τους όρχεις προς τη βουβωνική περιοχή, καθιστώντας δύσκολη τη χειροκίνητη διερεύνηση.
Εάν υπάρχει υποψία κιρσοκήλης και δεν υπάρχουν κλινικές ενδείξεις μετά από αμφοτερόπλευρη χειροκίνητη διερεύνηση σε ύπτια κατάκλιση, σε όρθια θέση ή με αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση, απαιτούνται απεικονιστικές μελέτες. Οι μελέτες αυτές θα πρέπει να παρουσιάζουν ενδείξεις παλινδρόμησης του αίματος. Ένα υπερηχογράφημα Doppler των όρχεων και η φλεβογραφία είναι οι πιο ενδεδειγμένες εξετάσεις.
Πρέπει πάντα να αντιμετωπίζεται η κιρσοκήλη;
Γενικά, οι κιρσοκήλες συνήθως δεν αντιμετωπίζονται, εκτός εάν δημιουργούν πόνο ή ανώμαλη ανάπτυξη του αριστερού όρχεως, αν υπάρχει ανώμαλη ανάλυση σπέρματος ή προβλήματα γονιμότητας. Για τον πόνο μπορεί να ενδείκνυνται αναλγητικά, αλλά η χειρουργική επέμβαση είναι η κύρια προσέγγιση για όσους την χρειάζονται.
Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι ανοικτή ή λαπαροσκοπική. Μπορεί επίσης να πραγματοποιηθεί εμβολισμός. Γίνεται πάντοτε προσπάθεια να εμποδιστεί η ροή του αίματος στο φλεβικό πλέγμα του παμπινίου.
Οι επιπλοκές είναι σπάνιες και περιλαμβάνουν τις ακόλουθες περιπτώσεις:
- Επίμονη ή υποτροπιάζουσα κιρσοκήλη
- Υδροκήλη (υγρό γύρω από τους όρχεις)
- Φλεγμονή της επιδιδυμίδας (επιδιδυμίτιδα)
- Βλάβη στην ορχική αρτηρία
Η ανάρρωση είναι ταχεία μετά την επέμβαση. Η ανάπαυση κρατάει για 10 έως 14 ημέρες. Η ανάλυση σπέρματος θα πρέπει να γίνει τουλάχιστον μετά από 3 έως 4 μήνες για να ελεγχθεί αν υπάρχει υπογονιμότητα.
Η επέμβαση είναι επιτυχής στις περισσότερες περιπτώσεις, με ενδείξεις βελτίωσης της ποιότητας του σπέρματος. Ωστόσο, θα πρέπει να πραγματοποιείται ανάλυση σπέρματος κάθε τρεις μήνες για ένα έτος μετά την επέμβαση.
Σας άρεσε αυτό το άρθρο; Μπορεί επίσης να σας αρέσει να διαβάσετε: Καντιντίαση στους άνδρες: Αιτίες, συμπτώματα και θεραπεία
Η κιρσοκήλη μπορεί να είναι αναστρέψιμη
Η έγκαιρη διάγνωση, ιδίως κατά την εφηβεία, μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη σοβαρών συνεπειών, όπως η ατροφία των όρχεων και η υπογονιμότητα, ιδίως στην περίπτωση ασυμπτωματολογίας. Για το λόγο αυτό, κάθε άνδρας με υποψία κιρσοκήλης θα πρέπει να υποβάλλεται σε μελέτη του σπέρματος, των ορμονικών τιμών και του όγκου των όρχεων.
Η παρουσία οποιασδήποτε σημαντικής αλλοίωσης αποτελεί κριτήριο για την ένδειξη οριστικής χειρουργικής επίλυσης. Επί του παρόντος, οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται έχουν λίγες παρενέργειες και υψηλό ποσοστό επιτυχίας.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Alsaikhan B. Epidemiology of varicocele. Asian Journal of Andrology 2016. Disponible en https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4770482/pdf/AJA-18-179.pdf.
- Mohammed A, Chinegwundoh F. Testicular varicocele: an overview. Urol Int. 2009;82(4):373-9. Disponible en https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19506401/.
- Vásquez D, Díaz C, Carmona Z, Vásquez F. Varicocele testicular en adolescentes. Salud, Barranquilla 2009; 25(2):245-257. Disponible en: http://www.scielo.org.co/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0120-55522009000200007&lng=en.